Sukuk ihracında Halka Arz ve Nitelikli Yatırımcıya İhraç Kıyaslaması

Kıymetli okuyucularım merhaba, bugün sizlere sukuk yatırım ürünü üzerine bankaların nasıl karar aldıklarını ifade eden bir yazı yazmak istedim. Bildiğiniz gibi bankalar iki şekilde sukuk ihracı kararı alabilmektedir. Bunlar nitelikli yatırımcıya ihraç ile halka arz şeklinde ihraçtır. Nitelikli yatırımcı tanımını da hatırlamak gerekirse aşağıdaki şekilde ifade edebiliriz.

''Yerli ve yabancı yatırım fonları, emeklilik fonları, yatırım ortaklıkları, aracı kurumlar, bankalar, sigorta şirketleri, portföy yönetim şirketleri, ipotek finansmanı kuruluşları, emekli ve yardım sandıkları, vakıflar, Sosyal Sigortalar Kanununun ilgili maddesince kurulmuş sandıklar, kamuya yararlı dernekler ile nitelikleri itibariyle bu kurumlara benzer olduğu Kurulca belirlenecek diğer yatırımcılar ve sermaye piyasası araçlarının ihraç tarihi itibariyle en az 1 milyon lira tutarında Türk Lirası, yabancı para veya sermaye piyasası aracına sahip gerçek ve tüzel kişiler''

 Şimdi de asıl konumuz olan nitelikli ihraç ile halka arz arasındaki farklara değinelim.

Aşağıda nitelikli ihracın avantajları yer almaktadır.

·         Operasyonel olarak çok daha az emek gerekiyor.

·         Halka arzda gereken aracılık komisyonu  nitelikli ihraçta yok.

·         Süresi çok makul (6 günde onay geliyor) halka arz 2-3 hafta sürüyor (Sürelerin tam garantisi olmayabiliyor)

·         Hedef kitlesi daha belirgin. Bankaların müşterileri ile yaptığı görüşmeler neticesinde ihraç tutarı daha net kestirilebiliyor.

·         Eğer banka yaptığı ihracın tamamını satamazsa kalan tutar ikinci elde daha kolay satılabiliyor.

·         Yönetmesi ve müşterilere dağıtması daha kolay.

Nitelikli İhracın dezavantajlarına değindiğimizde ise kaynak maliyeti daha yüksek olabiliyor ve vadesi daha kısa olması tercih ediliyor. Aksi takdirde nitelikli yatırımcı almaktan imtina edebiliyor.

Halka Arzın ise kendine göre bazı avantajları yer almaktadır. Bunları da aşağıda sıralayabiliriz:

·         Bankanın tabana yaygın sukuk ihracı yapması Bankanın itibarını olumlu etkiliyor.

·         Genelde vade daha uzun olduğu için banka açısından daha uzun vadeli kaynak oluyor

·         Getiri nitelikliden daha düşük olduğu için kaynak maliyeti daha düşük olabiliyor.

Halka Arzın ise dezavantajları aşağıdaki gibi görünmektedir.

·         Daha düşük getiri, daha uzun vade nedeniyle üst gelir grubunda müşterilere satışı zor oluyor. Özellikle kurumsal yatırımcılara satışı çok daha da zor oluyor.

·         Daha geniş kitleye yönelik çıktığı için talebi öngörmek daha güç oluyor. Bu sebeple arzın üzerinde talep gelirse bu durumda eşit miktarda her müşteriden kısmak gerekiyor. Bu da müşteri memnuniyetsizliğine yol açıyor.

·         Operasyonel süreci daha uzun ve zor.

·         Halka arzda aracı kullanmak zorunlu olduğundan aracılık maliyeti devreye girebiliyor. Bu da toplam maliyeti olumsuz etkiliyor.

Görüldüğü gibi halka arz veya nitelikli yatırımcıya ihraç şeklinde iki tip ihraç yapılabiliyor. Her ikisinni de kendilerine göre avantaj veya dezavantajı olabiliyor. Bankaların kendi menfaatlerine ve müşterilerinin taleplerine göre karar verip bu ihraçları yapmaları gerekiyor.