4 Mayıs 2021 Salı

Platon'un Yasalar Adlı Kitabından Seçmeler

Platon'un Devlet'ten sonra en önemli eserlerinden biri de Yasalar'dır. Burada ideal bir devlet için hangi yasaların olması gerektiğini irdeliyor. Devlet gibi Yasalar da diyalog şeklinde bir anlatıma sahip. Yukarıda da belirtildiği gibi Platon Demokrasi'nin en ideal yönetim biçimi olduğuna inanmıyor. Platon, Mısır ve İtalya gezilerinden sonra Akademia adındaki eğitim kurumunu kuruyor. Burası ilk üniversite olarak kabul ediliyor. 

Yasalar adlı eserinde Platon'dan bazı kesitler ifade edelim...   

İnsanın kendini yenmesi zaferlerin en büyüğüdür. Kendine yenilmek ise yenilgilerin en kötüsüdür. Buradan hareketle kendimize karşı da savaş halindeyiz demektir. Yenilgilerin hazlara ve acılara karşı olanları olabilir. Bunlardan hazlara yenilmek daha kötüdür. 

Dört erdem şunlardan oluşur; Bilgelik, akıl, kanaat ve onlara eşlik eden sevgi ile arzuya saygı göstermektir.

En büyük bilgisizlik bir insanın güzel ve iyi bulduğu bir şeyi sevmeyip nefret etmesi, kötü ve çirkin olanı sevmesidir. Acı, haz ve doğru kanaat arasındaki uyumsuzluğu getiren yegane şey cehalettir. 

İki ana devlet şekli vardır. Biri monarşi, diğeri ise demokrasidir. Monarşi Perslerde, Demokrasi ise Yunanlarda son noktasına ulaşmıştır. 

Bir insandaki büyük güç, bilgelik ve ölçülülükle birleştiğinde en iyi devlet düzeni ve en iyi yasalar ortaya çıkar. 

Birileri yönetimi aldıkları zaman o birileri halkın ya da tiranın daha önceki yönetimini sürdürebilmek için kendilerine yararlı olandan başka yasalar çıkarmaz. Yasaları çıkaranlar, uymayanları suç işlemekle suçlayacaklar ve bu şekilde bir cezalandırma adalet olacak. bir grubun çıkarını düşünenler vatandaş değil ancak taraftar olabilir.

Bir devlet için en iyi nüfus sayısı 5040'tır. 59 adet böleni olduğu için birçok işi kolaylaştırır.

Herhangi bir insan kişisel olarak para veya altın sahibi olamaz, sadece günlük alışverişlerinde para kullanabilir. Bir kimsenin kent dışına çıkması gerekiyorsa bu kimsenin yöneticilerden aldığı onay ile çıkabilmesi gerekir. Ülkeye para ile dönecek olursa bu parayı devlete vermeli ve karşılında ülke içinde geçerli paradan almalıdır. 

Faizle borç verilmeyecek, verilen borcun faizi ve anaparası ödenmeye zorlanmayacaktır.

Hem çok erdemli olmak hem de aşırı zengin olmak imkansızdır. Bunun nedeni haklı ve haksızca elde edilen kazancın sadece haklı yollar ile elde edilenden çok daha fazla olmasıdır. Bir harcamanın güzel ve çirkin olduğuna bakılmaksızın yapıldığı durumlar güzel olandan daha fazladır. Bu anlamda zenginliğin bir sınırı olmalıdır. 

Bir kentte iyi yasalar var ama uygulayacak iyi yöneticiler yoksa o zaman kent yıkımın eşiğine gelebilir. 

En çok oy alan 37 kişi kendileri hakkında inceleme yapıldıktan sonra yönetici olarak belirlenebilir. 

İnsanlar beğendikleri ile değil kentin işine gelecek insanlar ile evlenmelidirler. 

Korkunun ana kaynağı ruhun zayıflığıdır.

İnsanın iyi yaşaması için haksızlık yapmaması ve haksızlığa uğramaması gerekmektedir. İlkini yapmak kolay, ikincisini yapmak zordur. Haksızlığa uğramamak için güçlü olmak ve tam olarak yapabilmek için de erdemli olmak gerekir. 

Bir insan iki iş yapıyorsa hapis, sürgün ve para cezası gibi anlamlı bir ceza almalıdır. Tek bir iş yapmaya zorlanmalıdır. 

Herkes tarafından ruh olarak isimlendirilen aslında "kendiliğinden hareket eden" anlamına gelmektedir. Bu anlamda ruh diğer varlıklardaki değişimin ve hareketin nedenidir. Böyle olunca da daha önceden var olmuş ve gelecekte var olacak tüm nesnelerin ilk ortaya çıkış ilkesidir. Bu durumda ruh yönetir, madde yönetilir. Ruh maddeden daha önce ortaya çıktığına göre eğilimler, istekler, sanılar, düşünceler, hafıza gibi şeyler maddenin uzunluk, boyut vb. özelliklerinden önce ortaya çıkmıştır. 

Yöneticiler hediye almadan görev yapmalıdırlar.

Yasalar koymaktaki en önemli amaç erdeme ulaşmaktır. 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Merhaba kıymetli okuyucularım,
Yorumları denetlemeden siteye koyamıyorum. Maalesef uygun olmayan içerikler paylaşan kullanıcılar oluyor ve bunun siteyi ziyaret eden insanları olumsuz etkilemesini istemiyorum. Vaktimin darlığından her zaman yorumlarınıza da yanıt veremiyorum. Anlayışınız için teşekkür ederim.