30 Kasım 2020 Pazartesi

"Dijital Dönüşümde Yeni Yetkinlikler" adlı kitap özeti

Merhaba kıymetli dostlar,

Biliyorsunuz bir süredir okuduğum ve beğendiğim kitapların özetlerini çıkarmaya çalışıyorum. Umarım faydalı oluyordur. Bunları yapmaya devam ederken eşim Aslı bana benim kitabımı neden özetlemiyorsun dedi. Ben de açıkçası mahcup oldum. İlk fırsatta kitabını okuyup beni en çok etkileyen tarafını sizler için özetlemeye çalıştım.

Kitabın adı; "Dijital Dönüşümde Yeni Yetkinlikler; Yeni Seçim Yöntemleri ve Oyunlaştırma". Kitapta özellikle dijital dönüşümde öne çıkan yetkinlikler başlığı ileride kendimizi, çalışanlarımızı ve çocuklarımızı nasıl geliştirmemiz gerektiğine ışık tutuyor.  



Teknoloji ilerledikçe işletmelerin insanlardan beklediği yetkinliklerin de değiştiğini söyleyebiliriz. Bugüne kadar geçerli olan bazı yetkinlikler ileride eskisi kadar önemli olmayabilir. Fakat geçmişte önemli görülmeyen veya diğerleri kadar önem vermediğimiz bazı yetkinlikler ise ileride daha önemli hale gelebilir. 

Özellikle kas gücüne dayanan, rutin ve tekrarlayan işlerin artık robotlar tarafından yapıldığını biliyoruz. Hatta yapay zekanın işin içine girmesiyle karar noktalarında da makineler yavaş yavaş devreye girmeye başlıyorlar. Bu anlamda insanların bunların ötesinde, insanın yeteneklerinin özü olan bilişsel ve yaratıcılık içeren işler yapacaklarını tahmin edebiliriz. Bu kitapta da aşağıdaki yetkinliklerin ileride daha önemli hale geleceği vurgulanmıştır. Şimdi bunlardan biraz bahsedelim:

Bilgi işlemsel düşünme yetkinliği: Bu yetkinlik dijital yetkinlik olarak da adlandırılmaktadır. Dijital teknolojileri kullanarak bilgi elde etmek, toplanan bilgileri değerlendirmek, depolamak, dijital ağlar yoluyla bilgi alışverişinde bulunmak gibi faaliyetleri içermektedir. Bu düşünme şekli; problem çözme, sistem tasarlama ve bilgisayar biliminin temel kavramlarını baz alarak insan davranışlarını anlamanın yolu olarak tanımlanmıştır.

Bilişsel esneklik yetkinliği: Bilişsel esneklik bireyin karşılaştığı bir durumla ilgili en az bir alternatifinin olduğunu ve  bu alternatife her koşulda ulaşabileceğinin farkında olması gerektiğini tanımlamaktadır. Bilişsel esneklik kişilerin çevrelerinde yeni ve beklenmedik durumlarla karşılaştıklarında uyum sağlayabilme yeteneklerini ifade etmektedir. Bu tanım üç önemli unsuru içermektedir. İlki; bilişsel esnekliğin deneyimle elde edilebilen, öğrenme süreci içeren bir yetkinlik olmasıdır. İkincisi, bilişsel işleme stratejilerine adapte olabilmeyi içermektedir. Stratejiler, karmaşık durumlardaki davranışları ifade etmektedir. Son olarak da bilişsel esnekliğe sahip bir kişi bir görev üzerinde bir süre çalıştıktan sonra, beklenmedik ve yeni oluşan çevresel değişikliklere adapte olabilecektir.

Muhakeme: Muhakeme örnek liderliğin temeli kabul edilmektedir. Somut verilerin olmadığı, belirsizlik içeren karmaşık durumlarda sağlam bir seçim yapabilmek muhakeme yeteneğine bağlıdır. Hızlı ve doğru muhakeme yeteneği önemli bir liderlik özelliği olarak görülmektedir.

Müzakere: Müzakere iki veya daha fazla tarafın arasında ortaya çıkan anlaşmazlıkları çözmenin bir yolu olarak tanımlanmaktadır. Müzakere, farklılıkları uzlaştırmak ve başkalarını bir araya getirmek olarak tanımlanmıştır. Aynı zamanda sosyal beceriler kapsamında önemli bir yetkinlik olarak da ele alınmıştır. Dünya Ekonomik Forumu 2016 raporunda müzakere, 2020 yılı için anahtar yetkinliklerden biri olarak kabul edilmiştir.

Kritik düşünme: Kritik düşünme, problemlerin çözümünde tümevarım ve tümdengelim yöntemleri ile akıl yürüterek önceki bilgilerle yeni bilgilerin işlenmesi ve değerlendirilmesidir. Kritik düşünme bazı aşamalardan oluşur. Bunlar; analiz, yorumlama, sonuçlandırma ya da karara varma ve değerlendirme aşamalarıdır. Kritik düşünmenin geliştirilebilmesi için küçük yaşlardan itibaren eğitim ve öğretimde bazı değişikliklerin yapılması gerekmektedir. Bunlara örnek olarak; ezbere dayalı eğitim yerine öğrencilerin aktif olarak derslere katılımının sağlanması, ders içerik ve anlatımlarında içerikten ziyade öğrenme sürecine odaklanılması ve ezber hatırlatmaktan ziyade entellektüel tartışma ile başarı değerlendirmesinin yapılması verilebilir.

Yaratıcı düşünme: Yaratıcılık çevreyi yeni ve farklı yollarla algılamak, görünüşte ilgisiz olgular arasında bağlantılar kurmak ve çözümler üretmektir. Yaratıcı düşünme, farklı fikirleri bir araya getirerek onları karşılaştırmak, analiz etmek gibi süreçleri içermektedir. Yaratıcı düşünme; Amerikan Psikoloji Birliği sözlüğü içerisinde herhangi bir alanda yeni buluş, çözüm ya da sentez sunan zihinsel süreçler olarak tanımlanmıştır.

Bu altı yetkinliğe elbette farklı yetkinlikler ilave edilebilir. Bunlarda ne kadar yeterli olduğumuzu kendi açımızdan da düşünebiliriz. Hepinize iyi çalışmalar dilerim.  

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Merhaba kıymetli okuyucularım,
Yorumları denetlemeden siteye koyamıyorum. Maalesef uygun olmayan içerikler paylaşan kullanıcılar oluyor ve bunun siteyi ziyaret eden insanları olumsuz etkilemesini istemiyorum. Vaktimin darlığından her zaman yorumlarınıza da yanıt veremiyorum. Anlayışınız için teşekkür ederim.