Bugün iş hayatımızda sıklıkla karşılaştığımız bir
kavramdan yani adalet kavramından bahsetmek istiyorum. İş hayatında birçok
insan kendisine adil davranılmadığından şikâyet eder. Sürekli "benden ne
farkı var ki benden daha iyi ücret alıyor", "ben ondan daha iyiyim
ama ben daha az özlük haklarına sahibim" gibi serzenişler duyarız.
Sözü edilen durum elbette birçok akademik çalışmaya
da konu olmuştur. Örneğin, Adams tarafından geliştirilmiş olan eşitlik kuramına
göre çalışanların kendilerini benzer pozisyonlarda ve benzer şekilde işe katkıda
bulunan (eşit çaba, eşit düzeyde eğitim vb.) diğer çalışanlarla işin karşılığında
elde ettikleri ödüller açısından karşılaştırdıklarını, bu karşılaştırma
sonucunda, eğer diğer çalışanlarla eşit ödüller elde ettiklerine karar
verirlerse işlerinden tatmin sağlayacaklarını, eşit ödüller elde etmediklerine
inanırlarsa da iş tatminsizliği yaşayacaklarını öne sürmektedir. Burada önemli
olan bir konu varsa bu da çalışanın bakış açısıyla bu kanaate vardığıdır. Oysa
işletmenin o çalışanından ne beklediği, çalışanının ne verdiği gibi konular tam
olarak değerlendirilemiyor olabilir. Hatta bazen eşitlik kavramı da oldukça
tartışmalı hale gelmektedir. İşte tam bu noktada sorulması gereken soru şudur.
Aynı seviyede (aynı hiyerarşik pozisyonda) bulunan tüm çalışanlar aynı haklara
mı sahip olmalıdırlar?
Yukarıda belirtilen sorunun tam karşılığı elbette hayır olmalıdır. Çünkü farklı iş tanımlarına sahip olan ama aynı hiyerarşik pozisyonda bulunan çalışanlar arasında;
-
İşinin gerekliliğinden dolayı sahip olunması gereken haklar
-
İşinin değeri noktasında sahip olunması gereken haklar
anlamında farklılaşmalar olması gayet normaldir.
Bunu şu şekilde ele alalım. Diyelim ki bir
çalışan bir pazarlama biriminde çalışıyor olsun. Bilindiği gibi bir pazarlama
biriminin temel görevi “müşterilerin istek ve beklentilerini merkeze alarak
işletmenin satışlarının arttırılması noktasında stratejiler çizmek, daha sonra
da bu stratejiler doğrultusunda çalışmalar yapmaktır”. Bu durumda bir pazarlama
çalışanı bir müşteri gibi düşünebilmeli, müşterilerin beklentilerini başka
firmaların keşfetmesinden önce onlara uygun hizmetleri vermek noktasında
harekete geçebilmelidir. Bu da müşterilerin dünyasına girmesi ile mümkün olabilir.
Örneğimizdeki pazarlama çalışanına geri döndüğümüzde, bu pazarlama çalışanının
mobil dünyada var olan müşterilerin beklentilerini anlayabilmesi için mobil
cihazlara ve bu cihazlarda kullanılabilecek internet paketi olan hatlara
ihtiyacı olduğunu kabul edelim. İşte bu imkânlara sahip olması durumunda
aslında bu bir yan hak değil, çalışanın çalışmalarındaki etkinliği
arttırabilmesi için sahip olması gereken bir iş aracıdır ve bu kendisine bu
işle iştigal ettiği için verilmiştir. Bu tarz bir hakka sahip olan bir çalışan
diğer çalışanlardan elbette farklı bir durumu vardır ama bu adaletsizlik
değildir. Çünkü bu çalışan da yaptığı faaliyetler ile işletmesine karşı
sorumludur. Bu tarz imkânlar bu çalışana işletmenin satışlarını arttırabilmek, rakiplerden
önce davranabilmek ve sürekli işi ile meşgul olabilmesi için verilmiştir.
![]() |
Her Eşitlik Adalet Değildir |
Tabii bu halen zor bir konudur ve bu tarz
hakların düzenlemesini yapan departmanlar için her zaman ileride eleştirilme
riskini de beraberinde getirir. Burada önemli olan şuna karar vermektir. Firma tüm
çalışanlarına eşit haklar verip bu tarz durumlarda sektördeki rekabetten
olumsuz etkilenmeyi göze mi almalıdır, yoksa tüm çalışanlarına bu şekilde
sağlanan imkânları doğru şekilde anlatıp aslında işletmenin çıkarları için
bunun yapıldığının iletişimini mi yapmalıdır? Yani kısaca her eşitliğin adalet
olmadığını mı anlatmalıdır?
Bana sorarsanız ikinciyi yapmalıdır. Bu daha
zordur, ama doğru olan budur. Zorlu bile olsa işletmenin menfaati için çalışmakta
olan her yönetici bunu yapar.
Kısacası, her eşitlik adalet olmadığı gibi her
farklılık da adaletsizlik değildir…
Hepinize iyi günler ve mutlu çalışmalar diliyorum.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Merhaba kıymetli okuyucularım,
Yorumları denetlemeden siteye koyamıyorum. Maalesef uygun olmayan içerikler paylaşan kullanıcılar oluyor ve bunun siteyi ziyaret eden insanları olumsuz etkilemesini istemiyorum. Vaktimin darlığından her zaman yorumlarınıza da yanıt veremiyorum. Anlayışınız için teşekkür ederim.