Yeni Nesil Ödeme Kaydedici Cihazlar

Bilindiği gibi ülkemiz özellikle ekonominin kayıt altına alınması noktasında önemli yol almayı başarmış fakat henüz gelinen nokta AB ülkeleri ile kıyaslanmayacak kadar yolun başında olduğumuzu göstermiştir. Bu konu elbette maliye bakanlığımızın bazı tedbirler almasını zorunlu kılmaktaydı. Maliye bakanlığı vergiyi tabana yayabilmek için yapılan tüm alışverişlerin izlenmesi gerektiğine inanmaktadır. Bu sebeple bu sene içerisinde yepyeni bir uygulama devreye alınıyor. Bunun adı Yazakasa POS sistemi. Bu sistemde öncelikle yeni nesil bir ödeme cihazı alınması gerekiyor. Bu cihaz aslında içinde bir mali bellek olan ve POS gibi çalışan bir yazarkasadır. Eskiden POSlar bankalar tarafından satın alınır ve işlemelere verilirdi ama şimdi bu sistemde nasıl yazarkasalar işletmeler tarafından alınıyorsa aynı o şekilde işletmelerin bunları temin etmesi isteniyor. İlk aşamada Mobil POSlar kaldırılıp yerlerine bu cihazların çalışması isteniyor. 2016 başında da tüm sabit POSlar da bu akıbete uğrayacaklar.

Küçük işletmelerin belki birçoğunun son zamanlarda haberi olmaya başladı ama bu senenin başından beridir yukarıdaki sistemle ilgili hummalı bir çalışma süre gelmekteydi. Maliye, Bankalar, POS üreticileri, Bankalararası Kart Merkezi ve Yazarkasa özelliğine sahip yeni nesil Ödeme Kaydedici Cihaz (ÖKC) üreticileri bu çalışmanın aktörleri konumundaydı. Son 1-2 ay öncesine kadar hiç kimse işin rengini, boyutlarını, ne getirip ne götürdüğünü, kime ne maliyet çıkacağını tam olarak bilmiyordu. Öyle bir muamma vardı ki işletmeler ve bankalar ne yapacaklarını şaşırmışlardı. Şimdilerde ise işin rengi ortaya çıkmış ve bir çok bilinmeyen de netleşmiş gibi görünmektedir.

Olayın taraflarına bakıldığında;

-          Maliye; çıkarılan tebliğler ile işletmelerin yeni nesil yazar kasa POS almalarını teşvik etti. Sene başında yürürlükte olan tebliğe göre son tarih olarak verilen 1 temmuz 2013 tarihinde 3100 sayılı ÖDEME KAYDEDİCİ CİHAZ KULLANIM MECBURİYETİ HAKKINDA KANUN kapsamına giren tüm mükelleflerin bu sisteme dahil olacakları, satışlarında Mobil POS kullanan işletmelerin bu tarihten sabit POS kullanan işletmelerin ise 1.1.2006 tarihinden itibaren bu sisteme geçmeleri gerektiği ifade edilmişti. Haziranın ortasında çıkan tebliğe göre de işletmeler için yukarıdaki tarihlerin geçeri olduğu fakat ilgili ÖKC lerin faturasının alınmasından itibaren 90 gün içinde Maliye'ye kaydettirilebileceği ifade edilmişti. Böylece 15 gün olan kaydettirme süresi 90 güne çıkartıldı. 28 Haziran da yürürlüğe giren ve herkes tarafından beklenen yeni bir tebliğe göre de 1 Temmuz 2013 tarihi 1 Ekim 2013 olarak güncellendi.

-          ÖKC üreticileri: Aslında ülkemizde bir çok yazarkasa üreticisi olmasına rağmen 29 Haziran tarihi itibari ile sadece 1 üreticinin maliye sertifikasyonunu geçtiği görülüyor. 1 firmanın daha geçtiği ama listede yer almadığı, yakında yer alacağı konuşuluyor. http://www.gib.gov.tr/fileadmin/user_upload/Yararli_Bilgiler/yeninesilOKC.pdf adresinde bunları listesi mevcuttur. Maliye'nin en fazla eleştirildiği nokta olan tek bir firma ile bu işe başlamanın fırsat eşitliğine aykırı olması durumundan olsa gerek 1 temmuz olan tarih 3 ay ertelendi. Bu da işletmeleri oldukça rahatlatmıştır.

-          Bankalar: Bankalar bu konuda 2 farklı yol izlediler. Birinci yol BKM (bankalararası kart merkezi) ile ortak çalışma gerçekleştirmekti. Neredeyse tüm bankalar bu yolu izlemeyi stratejilerinde 1. Önceliğe koymuşlardı. Sadece sertifikasyondan ilk geçen ÖKC ile birlikte uzun süredir reklamlara çıkan banka bunu yapmamıştı. Bankaların diğer bir stratejisi ise sertifikasyondan geçme ihtimali olan veya hali hazırda geçmiş olan ÖKC ler ile ortak çalışıp bir nevi kendi ödeme sistemlerini kurmaktı. Bunun için de bir çok bankanın değişik ÖKC firmaları ile anlaştığına dair duyumlar aldık.

-          BKM: Bankalararası Kart Merkezi ise kendisi ile çalışacak olan ÖKC lerde koşacak bir yazılım yaptı ve bugünlerde bu sonuçlanacak. Böylece BKM ve maliye sertifikasyonundan geçmiş cihazlarda BKM yazılımı koşacak ve bir nevi ortak POS olacak.

İşte bu ortamda işletmelerin kafaları karışmış durumdadır. Bu konuda kendilerine önerilerimiz aşağıdaki gibi olacaktır:

1-      Öncelikle eğer faaliyetiniz dışarıda kapıdan satış yapmayı gerektirmeyecek bir faaliyet ise hemen mobil posunuzdan vazgeçip Bankanından bir sabit POS isteyin. Böylece 2.5 sene kazanırsınız.

2-      Eğer faaliyetlerinizde mobil POS kullanmak zorunda iseniz artık 3 ay vaktiniz var. Yukarıda belirttiğim linkte yer alan firmaları 1-2 ay takip edin. Bunlar ile görüşüp hangisinin maliyeti en düşük ise bir tanesini alabilirsiniz. Fakat bu aldığınız ÖKC ya bir banka ile özel bir çalışma içinde olmalı ya da BKM tarafından desteklenmeli.

3-      Yukarıda belirttiğim gibi yeni nesil ÖKC almak zorunda iseniz öncelikle bankanıza başvurup kendilerinin uygun ödeme seçenekleri olup olmadığını kendilerinin anlaşmalı olduğu bir ÖKC firmasının mevcut olup olmadığını sorun. Bankanızdan vade farksız ödeme seçeneklerini öğrenin ve 36 aya kadar bankaların vade yapabildiğini unutmayın.

Yeni uygulamanın ülkemize ve işletmelerimize hayırlı olmasını dilerim.