İstanbul Menkul Kıymetler Borsası içinde bankalar ve diğer finansal kurumlar dışında yapılan analiz sonucunda XYZ Gaz A.Ş. firmasının mali verilerinin değerlendirilmesi konusunda karar verilmiştir. Buna göre İMKB nin ilgili sitesinden alınan mali veriler ve dipnot açıklamalarına göre açıklamalar aşağıdaki gibidir:
1. ABC Topluluğu'nun, enerji sektöründe faaliyet gösteren ilk ve en büyük şirketi XYZ Gaz, 19XY yılında kuruldu. XYZ Gaz halen likit petrol gazının (LPG) temini, stoklanması, dolumu ve tüplügaz, dökmegaz ve otogaz olarak dağıtımı konusunda faaliyetine devam etmektedir. Bugün XYZ Gaz, LPG sektöründe faaliyet gösteren halka açık ilk ve tek şirket olarak görünmektedir. 2000 li yıllara girildiğinde işletme, Gaz Aletleri A.Ş. ile yaptığı birleşme sonucu esas faaliyet konusunu destekleyen LPG’nin tüketicinin kullanımına sunulması için gerekli LPG tüp, LPG tank, regülatör ve yardımcı malzemelerin üretilmesi faaliyetine başlamıştır. Şirket yukarıda bahsedilen faaliyet konularının dışında LPG gemilerine sahip olup, diğer LPG kuruluşları adına da taşıma yapmaktadır.
2. XYZ Gaz işletmesinin ortaklık yapısı aşağıda gösterilmektedir. Buna göre işletmenin kayıtlı sermaye tavanı 500.000.000 TL, çıkarılmış nominal sermayesi 238.757.446 TL’dir. Şirketin hisse senetleri İstanbul Menkul Kıymetler Borsası’nda (İMKB) işlem görmekte olup, sermayenin hissedarlar arasındaki dağılımı aşağıdaki gibidir:
XYZ GAZ A.Ş. SERMAYE YAPISI VE HİSSE DAĞILIMI
UNVANI
|
HİSSE TUTARI (TL)
|
HİSSE ORANI (%)
|
ABC Holding A.Ş.
|
101.994.148,54
|
40,68
|
KNM Pet. Dev. Co.
|
61.458.516,27
|
24,52
|
Diğerleri
|
87.242.653,10
|
34,80
|
TOPLAM
|
250.695.317,91
|
100,00
|
3. Bir Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş. XYZ Gaz’ın mali verilerini denetlemiştir. 4 Nisan 2012 tarihinde tamamlanan denetim raporuna göre, işletmenin açıkladığı finansal raporların Sermaye Piyasası Kurulunca yayımlanan finansal raporlama standartları kapsamında doğru ve dürüst bir biçimde yansıttığı ifade edilmektedir.
4. İşletmenin bilanço verileri aşağıdaki gibi özetlenmektedir.
BİLANÇO (TL)
|
31.12.2011
|
31.12.2010
|
Değişim
|
Cari / Dönen Varlıklar
|
985.815.122
|
611.431.924
|
61%
|
Cari Olmayan / Duran Varlıklar
|
1.420.322.988
|
980.080.489
|
45%
|
Kısa Vadeli Yükümlülükler
|
460.618.390
|
443.927.926
|
4%
|
Uzun Vadeli Yükümlülükler
|
607.042.159
|
193.099.178
|
214%
|
ÖZSERMAYE
|
1.305.785.532
|
926.242.719
|
41%
|
Buna göre özellikle uzun vadeli yükümlülüklerde ciddi bir artış göze çarpmaktadır. Uzun vadeli yükümlülüklerdeki bu farka dikkat ettiğimizde 400 milyon TL seviyesinde olduğu ve bu rakama benzer bir artışın da duran varlıklarda yaşandığı anlaşılmaktadır. Bu durumda işletmenin uzun vadeli borçlanarak veya öz kaynak arttırarak duran varlık yatırımı yaptığı ve bunun olumlu olduğunu ifade edebiliriz. Ayrıca işletmenin geçen yıla göre bu yıl içerisinde uzun vadeli finansal borç bulduğu görülmektedir. Bu da işletmenin kredibilitesi açısından pozitif sayılabilecek bir faktördür. Aynı verilerden kısa vadeli yükümlülüklerin fazla değişmediği fakat dönen varlıklar da önemli bir artışın yaşandığı görülmektedir. Bu artışın da özellikle hazır değerlerden ileri geldiği anlaşılmaktadır. Hazır değerler ile ilgili bilgi ileride verilecektir.
5. İşletmenin hazır değerlerine bakıldığında aşağıdaki tablo ile karşılaşılmaktadır.
31 Aralık 2011
|
31 Aralık 2010
| |
Kasa
|
362.804
|
250.233
|
Vadesiz mevduatlar
|
17.762.586
|
42.726.087
|
Vadeli mevduatlar
|
627.903.055
|
30.911.088
|
Repo
|
5.639.720
|
75.814
|
Bloke hesaplar
|
149.731
|
1.380.388
|
Kredi kartı alacakları
|
3.750.986
|
61.156
|
655.568.882
|
75.404.766
|
Bloke hesaplar, XYZ Gaz BV tarafından arazi ve arsa alımı için alınan teminat mektuplarına ilişkin tutarlar ve XYZ Gaz BV’nin petrol temini için yapılan anlaşmalara ilişkin olarak bloke edilen tutarlardan oluşmaktadır. Her ne kadar önemsiz görünse de bu açıklamanın yapılması gerekmektedir. Bunu dışında vadeli mevduatlarda ciddi bir artış görülmektedir. İşletme nakit fazlasını bu yolla değerlendirmekte olup, esas faaliyet konusuna dahil etmediği veya edemediği için bu olumsuz bir nokta olarak değerlendirilebilir.
6. İşletmenin kısa vadeli menkul kıymetlerine bakıldığında aşağıdaki tablo ile karşılaşılmaktadır. Buna göre işletmenin kısa vadeli devlet tahvili (vadeleri 1 yıl içinde gelecek devlet tahvilleri) miktarında azalış olduğu göze çarpmaktadır. Bunun sebebi işletmenin yeni devlet tahvili yatırımına girmemesi (faiz oranlarının düşmesinden dolayı) olabilir.
31 Aralık 2011
|
31 Aralık 2010
| |
Yatırım fonları
|
3.525.956
|
1.028.789
|
Devlet tahvili
|
3.915.200
|
10.606.726
|
Dövize endeksli gelir ortaklığı senedi
|
752.113
|
-
|
8.193.269
|
11.635.515
|
Menkul kıymet değerlemesi rayiç fiyata göre yapılmaktadır.
Ayarlama kayıtlarına geldiğimizde ise aşağıdaki tablo dahilinde bazı örnekler vermeye çalışabiliriz.
Erken ödeme
|
Tahakkuklar
| |
Gider
|
Peşin ödenmiş giderler
|
Takakkuk etmiş gider
|
Gelir
|
Peşin kazanılmış gelir
|
Takakkuk etmiş gelir
|
Bir menkul kıymet için faiz ödemesinin 3 ayda bir olduğunu düşünür ve 3 ay sonunda elde edilecek faiz 300 olduğunu varsayalım. Buna göre 1 ay sonra (Aralık sonunda) yapılacak ayarlama kaydı aşağıdaki gibi olacaktır.
Tarih Hesap Borç Alacak
31/12 Faiz Alacağı 100
Faiz Geliri 100
28/02 Faiz Alacağı 100
Kasa 100
7. Kısa vadeli ticari alacakları aşağıdaki tabloda gösterebiliriz. Buna göre işletmenin şüpheli alacaklar için ayırmış olduğu karşılık miktarı 1 yıl içerisinde azalmış ve yarıya düşmüştür. Bunun sebebi, geçmiş dönemden kalan bazı alacakların zarar olarak yazılması ve içinde bulunulan dönemde bu kalemin artmaması olarak gösterilebilir.
TİCARİ ALACAKLAR
|
31 Aralık 2011
|
31 Aralık 2010
|
Ticari alacaklar
|
152.576.013
|
245.172.633
|
Alacak senetleri
|
34.816.880
|
99.639.139
|
Verilen depozito ve teminatlar
|
2.650.374
|
544.063
|
Şüpheli ticari alacaklar karşılığı (-)
|
(5.005.382)
|
(10.141.991)
|
185.037.885
|
335.213.844
|
Şüpheli ticari alacaklar için aşağıdaki gibi bir ayarlama kaydı yapılabilecektir.
Tarih Hesap Borç Alacak
31/12 Şüpheli alacak gideri 100
Şüpheli alacak karşılığı 100
Eğer işletme şüpheli alacak karşılığı ayırmasa idi, toplam ticari alacakları ve dönem karı bu miktarda artacak fakat ilerleyen zamanlarda bu tutarlar tahsil edilemediğinde karlılığında ciddi düşüş görülebilecekti. Ayrıca işletmenin dönen varlıklarındaki artış cari oranına etkide bulunacak ve işletmenin karlılık oranları gereğiden fazla çıkacaktı. Bu hem işletmeye yatırım yapmayı düşünen yatırımcılar ile işletmeye kredi vermeyi düşünen finansal kurumları hem de işletmenin geleceği ile ilgili karar alan yöneticileri yanlış karar almaya yöneltebilecekti.
8. İşletmenin stokları ağırlıklı ortalama maliyet yöntemine göre maliyetin ya da net gerçekleşebilir değerin (piyasa değerinden satış giderlerinin düşülmesi yoluyla hesaplanan değer) düşük olanı ile değerlenmektedir. Maliyet, ilk madde ve malzeme, işçilik ve ilgili üretim safhasına uygun genel üretim giderlerini kapsamaktadır.
İşletmenin bu şekilde değerlenmiş stoklarına baktığımızda ise aşağıdaki tablo ile karşılaşmaktayız.
31 Aralık 2011
|
31 Aralık 2010
| |
İlk madde ve malzeme
|
18.097.767
|
19.116.459
|
Yarı mamüller
|
1.375.118
|
903.070
|
Mamüller
|
2.113.302
|
4.293.959
|
Ticari mallar
|
75.896.539
|
92.628.533
|
Diğer stoklar
|
-
|
881.973
|
Verilen sipariş avansları
|
16.522.615
|
13.510.925
|
114.005.341
|
131.334.919
|
Buna göre işletmenin stoklarında azalma olduğu bunun da genel olarak ticari mal stokundan ileri geldiği ifade edilebilir. Bunun sebebine geldiğimizde de daha düşük seviyeli stok politikası izlemiş olduğunu (stok maliyetlerini azaltmak için) tahmin edebiliriz.
9. Maddi duran varlıklar, aşağıdaki tabloda gösterilmektedir. Buna göre bir çok kalemde görülen azalışın temel sebebi, söz konusu zaman zarfında büyük miktarda yeni maddi duran varlık yatırımı yapılmaması ve söz konusu dönemde ayrılan amortismanların değer düşüklüğüne sebep olmasıdır.
Maliyet Değeri
|
31.12.2011
|
31.12.2010
|
Artış
|
Arazi ve arsalar
|
14.419.197
|
14.032.714
|
3%
|
Yeraltı –yerüstü düzenleri
|
74.813.329
|
79.771.932
|
-6%
|
Binalar
|
77.723.010
|
101.533.080
|
-23%
|
Tesis, makina ve cihazlar
|
575.973.213
|
642.288.489
|
-10%
|
LPG tüpleri
|
868.661.412
|
850.688.827
|
2%
|
Deniz taşıtları
|
144.362.641
|
119.623.416
|
21%
|
Kara taşıtları
|
30.977.531
|
35.186.141
|
-12%
|
Demirbaşlar
|
41.673.752
|
87.162.098
|
-52%
|
Diğer maddi duran varlıklar
|
353.543
|
353.543
|
0%
|
Özel maliyetler
|
22.769.703
|
20.009.587
|
14%
|
Verilen avanslar
|
56.670
|
-
| |
Yapılmakta olan yatırımlar
|
9.513.813
|
40.767.856
|
-77%
|
Toplam
|
1.861.297.814
|
1.991.417.683
|
Aynı tablonun devam niteliğinde olan birilmiş amortismanlara baktığımızda da aşağıdaki tablo ile karşılaşılmaktadır. Buna göre, maddi duran varlıklar doğrusal amortisman metoduyla faydalı ömür esasına uygun bir şekilde amortismana tabi tutulmuştur. İşletme hızlandırılmış amortisman uygulasa idi, işletmenin finansal tablolarında karı azaltıcı yönde bir gelişim gösterecekti. Fakat muhasebenin tutarlılığı ilkesinden hareket ile geçmişte uygulanmış amortisman ilkelerinin aynen uygulanmaya devam edilmesi uygun görülmektedir.
Birikmiş Amortismanlar
|
31.12.2011
|
31.12.2010
|
Faydalı Ömür
|
Arazi ve arsalar
|
-
|
-
|
-
|
Yeraltı – yerüstü düzenleri
|
28.632.005
|
33.923.893
|
25-50 yıl
|
Binalar
|
34.488.963
|
34.264.122
|
25-50 yıl
|
Tesis, makina ve cihazlar
|
391.427.717
|
415.257.199
|
15 yıl
|
LPG tüpleri
|
688.557.562
|
683.003.650
|
10 yıl
|
Deniz taşıtları
|
116.993.513
|
115.883.516
|
20 yıl
|
Kara taşıtları
|
21.198.333
|
25.135.096
|
4 yıl
|
Demirbaşlar
|
29.492.411
|
52.436.202
|
6-8 yıl
|
Diğer maddi duran varlıklar
|
2.280
|
2.280
|
-
|
Özel maliyetler
|
15.813.732
|
12.786.799
|
-
|
Toplam
|
1.326.606.516
|
1.372.692.757
|
Buna göre maddi duran varlıkların değeri 2010 sonunda 618.724.926 TL den 2011 sonunda 534.691.298 TL ye gerilemiştir.
10. İşletmenin ticari borçları aşağıdaki gibi gösterilmektedir. Görüldüğü gibi işletmenin senetsiz ticari borçlarında artış görülmektedir. Bu aynı zamanda işletmenin piyasadan teminatsız borçlanabildiğini göstermektedir. Bunun yanında işletmenin önemsiz miktarda da olsa borç senetleri imzaladığını görmekteyiz.
Kısa Vadeli Ticari Borçlar
|
31 Aralık 2011
|
31 Aralık 2010
|
Senetsiz ticari borçlar
|
98.069.097
|
72.006.595
|
Borç senetleri
|
6.445
|
-
|
Alınan depozito ve teminatlar
|
25.763
|
7.943
|
Diğer ticari borçlar
|
43.672
|
1.086.280
|
98.144.977
|
73.100.818
|
Buna göre şubat ayı vadeli borç senetlerinin faiz gideri aşağıdaki gibi ayarlama kayıtları ile muhasebeleştirilmelidir.
Tarih Hesap Borç Alacak
31/12 Faiz Gideri 100
Faiz Borcu 100
28/02 Faiz Borcu 100
Kasa 100
İşletme muhasebenin dönemsellik ilkesi dolayısı ile senet vadelerini beklemeden tahakkuk etmiş faiz giderini gelir tablosunda göstermektedir. Bu da her ne kadar işletmenin karlılığı üzerinde olumlu bir etki yaratmasa da ilerleyen zamanlarda senet vadesi geldiğinde oluşacak bir defaya mahsus büyük bir faiz giderinden de korumuş olacaktır.
11. İşletmenin uzun vadeli finansal borçları aşağıda gösterilmektedir.
Uzun Vadeli Mali Borçlar
|
31 Aralık 2011
|
31 Aralık 2010
|
ABD Doları ABC Holding kredileri
|
491.960.000
|
-
|
ABD Doları Banka Kredileri
|
2.394.814
|
46.145.082
|
Euro banka kredileri
|
20.318.268
|
29.420.628
|
Toplam Mali Borçlar
|
514.628.082
|
75.565.710
|
Bu duruma göre işletmenin uzun vadeli finansal borçları ABC holdingten kullanılan krediler ile yükselmiştir. Bu kredilerin Libor + 1% faiz oranından kullanıldığı bilindiğine göre işletmenin ucuz uzun vadeli fon bulması konusunda sıkıntı çekmeyeceği anlaşılmaktadır. Kullanılan bu krediler ise genellikle hazır değerlerde tutulmakta ve ilerleyen dönemlerde kullanılmak üzere bekletilmektedir diyebiliriz.
İşletmenin uzun vadeli borçlarının vade dağılımına bakıldığında 2011 içerisinde ABC Holdingten kullanılan 2-3 yıl vadeli fonun önemli yer kapladığı görülmektedir. Bu da işletmenin gelecek 2-3 yıl içerisinde önemli bir nakit açığı içerisine girmeyeceği şeklinde yorumlanabilecektir.
31 Aralık 2011
|
31 Aralık 2010
| |
1 – 2 yıl içerisinde ödenecekler
|
6.413.466
|
14.901.518
|
2 – 3 yıl içerisinde ödenecekler
|
496.023.654
|
14.901.518
|
3 – 4 yıl içerisinde ödenecekler
|
4.063.654
|
12.665.186
|
4 – 5 yıl içerisinde ödenecekler
|
4.063.654
|
10.330.722
|
5 yıl ve sonrasında ödenecekler
|
4.063.654
|
22.766.766
|
Toplam
|
740.321.834
|
221.710.953
|
Ayarlama kayıtları ile ilgili bir örnek aşağıda verilmiştir. Buna göre işletme ocak sonunda faiz ödemesi yapacaktır. Bunun için yıl sonunda aşağıdaki ayarlama kayıtları yapılmaktadır.
Tarih Hesap Borç Alacak
31/12 Mali Borç Faiz Gideri 100
Mali Borç Faiz Borcu 100
31/01 Mali Borç Faiz Borcu 100
Kasa 100
12. İşletmenin özkaynakları aşağıda gösterilmektedir. Buna göre özkaynaklar 1 yılda %41 seviyesinde artış göstermiştir. Bu artış temelde, sermaye arttırımından, finansal varlıkların değerlemesi sonucun oluşan pozitif değer artışından ve kar yedeklerine yapılan yatırımdan kaynaklanmaktadır. Fakat tüm bunların yanında karda oluşan %395 artış da gözden kaçırılmamalıdır.
BİLANÇO (TL)
|
31.12.2011
|
31.12.2010
|
Artış
|
ÖZSERMAYE
|
1.305.785.532
|
926.242.719
|
41%
|
Sermaye
|
238.757.446
|
217.052.223
|
10%
|
Sermaye Yedekleri
|
301.181.245
|
269.809.191
|
12%
|
Hisse Senedi İhraç Primleri
|
-
|
-
|
0%
|
Hisse Senedi İptal Karları
|
-
|
-
|
0%
|
Yeniden Değerleme Fonu
|
-
|
-
|
0%
|
Finansal Varlıklar Değer Artış Fonu
|
110.721.164
|
76.987.427
|
44%
|
Öz Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkları
|
190.460.081
|
192.821.764
|
-1%
|
Kar Yedekleri
|
220.122.182
|
168.488.773
|
31%
|
Yasal Yedekler
|
26.659.302
|
22.972.788
|
16%
|
Statü Yedekleri
|
-
|
-
|
0%
|
Olağanüstü Yedekler
|
192.529.678
|
147.080.400
|
31%
|
Özel Yedekler
|
1.490.261
|
2.205.061
|
-32%
|
Sermayeye Eklenecek İştirak Hisseleri ve Gayrimenkul Satış Kazançları
|
-
|
-
|
0%
|
Yabancı Para Çevrim Farkları
|
(557.059)
|
(3.769.476)
|
-85%
|
Net Dönem Zararı (-) / Karı
|
357.069.811
|
90.297.716
|
295%
|
Geçmiş Yıllar Karları
|
196.574.848
|
180.594.816
|
9%
|
TOPLAM ÖZSERMAYE VE YÜKÜMLÜLÜKLER
|
2.406.138.110
|
1.591.512.413
|
51%
|
13. İşletmenin satışları aşağıda gösterilmektedir. Buna göre, satışlarda %15 artış yaşanmıştır.
31.12.2011
|
31.12.2010
|
Artış
| |
Satış Gelirleri (net)
|
2.594.312.106
|
2.262.816.378
|
15%
|
14. Satılan malın maliyetinin değişimi aşağıda gösterilmektedir. Buna göre işletmenin maliyetlerinde %10 a yakın bir artış gerçekleşmiştir. Özellikle satış gelirlerinde gerçekleşen %15 artışa karşın SMM de gerçekleşen %10 artış işletmenin karlılığında olumlu etki yaratmıştır.
31.12.2011
|
31.12.2010
|
Artış
| |
Satışların Maliyeti (-)
|
(2.207.442.574)
|
(1.998.275.642)
|
10%
|
15. Faaliyet giderleri, işletmenin belirli bir dönemdeki esas faaliyet konusu ile ilgili olarak ortaya çıkan ve üretim (dolayısıyla satışların) maliyetine yüklenmeyen mal ve hizmet tüketimlerini oluşturur. Bunlara, pazarlama ve satış giderleri, genel yönetim giderleri ve ar-ge giderleri örnek verilebilir. Pazarlama ve satış giderleri işletmenin ürünlerini tüketicilere sunma noktasında yapmış olduğu her türlü faaliyet sonucu oluşan giderler, ar-ge giderleri işletmenin ürün geliştirme esnasında yaptığı araştırmalar, deneyler ve buna benzer gelişmelere harcadığı giderler ve genel yönetim giderleri yönetim kademesinde ve üretimle diğer ilgili olmayan ve yukarıdaki faaliyetlere dahil olmayan her türlü olayın yarattığı gider olarak tanımlanabilir. İşletmenin söz konusun giderleri aşağıda belirtilmiştir.
1 Ocak- 31 Aralık 2011
| |
Araştırma ve geliştirme giderleri
|
2.174.151
|
Pazarlama, satış ve dağıtım giderleri
|
120.517.211
|
Genel yönetim giderleri
|
87.416.069
|
Toplam
|
210.107.431
|
16. İşletmenin finansman gelir ve giderlerinde aşağıdaki gibi bir değişim yaşanmıştır. Görüldüğü gibi işletmenin finansal borçlarında yaşanan artış işletme üzerinde faiz yükü yaratmış bu da önemli ölçüde finansman gideri oluşmasına sebep olmuştur.
31.12.2011
|
31.12.2010
|
Artış
| |
Finansman Gelirleri / (Giderleri)
|
(81.777.624)
|
10.167.050
|
-904%
|
İşletme özellikle uzun vadede almış olduğu mali borçların kısa vadeye düşen faiz ödemelerini yapmaktadır. Fakat işletme bunları henüz tam anlamıyla yatırıma dönüştürememiş ve hazır değerlerinde özellikle vadeli mevduatında tutmaya başlamıştır.
Vadeli Mevduatlar
|
31.12.2011
|
31.12.2010
| ||
Minimum
|
Maksimum
|
Minimum
|
Maksimum
| |
TL
|
%14,03
|
%18,75
|
%12,44
|
%15,10
|
ABD Doları
|
%4,55
|
%4,55
|
%4,75
|
%4,75
|
Bu da işletme üzerinde negatif bir faiz yükü yaratmıştır. Örneğin, ABC Holdingten alınan ABD doları kredilerin faiz oranı Libor + %1 iken (yaklaşık %5.5) vadeli mevduatın faiz oranı %4.55 – 4.75% seviyesinde seyretmiştir. Bu durumda negatif bir faiz yükü altına girilmiştir.
17. İşletmenin diğer faaliyetlerinden gelirleri aşağıda kalem kalem belirtilmiştir.
1 Ocak- 31 Aralık 2011
| |
Özkaynaktan pay alma yöntemine göre muhasebeleştirilen iştirak karı
|
16.179.000
|
Temettü gelirleri
|
271.895
|
Komisyon gelirleri
|
2.932.398
|
Sabit kıymet satış karları
|
7.157.699
|
Konusu kalmayan karşılıklar
|
727.782
|
Kira gelirleri
|
771.100
|
Liman hizmet gelirleri
|
1.393.383
|
LPG boru geçiş gelirleri
|
1.402.503
|
Sigorta ve teşvik gelirleri
|
86.666
|
Gemi kira gelirleri
|
632.267
|
Araç kamp destek primi
|
-
|
Vade farkı
|
-
|
Alınan ceza ve tazminatlar
|
673.520
|
Diğer gelir ve karlar
|
3.766.039
|
Toplam
|
35.994.252
|
İşletmenin diğer faaliyetlerinden giderleri de aşağıda belirtilmiştir.
1 Ocak- 31 Aralık 2011
| |
Komisyon giderleri
|
(172.746)
|
Karşılık giderleri
|
(221.682)
|
Gemi hizmetleri gideri
|
-
|
Servis hizmetleri
|
(336.224)
|
İcra ve hasar giderleri
|
(1.469.765)
|
Yatırım destek
|
-
|
Kira giderleri
|
(129.436)
|
Diğer gider ve zararlar
|
(417.712)
|
Toplam
|
(2.747.565)
|
18. İşletmenin bilanço, gelir tablosu ve dipnotları dikkate alınarak yapılan yorumlar aşağıda belirtilmiştir:
· İşletmenin en temel olarak karlılığına bakıldığında karında geçen seneye göre dikkat çekici bir artış meydana geldiği görülmüştür. Bu artışın temel sebebi, satış gelirlerinin artışı oranında maliyetlerin artmamasından kaynaklanmaktadır. Bunda işletmenin muhtemelen izlediği maliyet politikalarının etkisi olmuştur. Her ne kadar finansman giderlerinde ciddi bir artış görülse de maliyetlerdeki sınırlı artış bunu gölgelemiştir.
GELİR TABLOSU (TL)
|
31.12.2011
|
31.12.2010
|
Artış
|
ESAS FAALİYET GELİRLERİ
| |||
Satış Gelirleri (net)
|
2.594.312.106
|
2.262.816.378
|
15%
|
Satışların Maliyeti (-)
|
(2.207.442.574)
|
(1.998.275.642)
|
10%
|
Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler / faiz+temettü+kira (net)
|
-
|
-
| |
BRÜT ESAS FAALİYET KARI
|
386.869.532
|
264.540.736
|
46%
|
Faaliyet Giderleri (-)
|
(210.107.431)
|
(176.370.049)
|
19%
|
NET ESAS FAALİYET KARI
|
176.762.101
|
88.170.687
|
100%
|
Diğer Faaliyetlerden Gelir ve Karlar
|
35.994.252
|
10.555.028
|
241%
|
Diğer Faaliyetlerden Gider ve Zararlar (-)
|
(2.747.565)
|
(2.600.007)
|
6%
|
Finansman Gelirleri / (Giderleri)
|
(81.777.624)
|
10.167.050
|
-904%
|
FAALİYET ZARARI (-) /KARI
|
128.231.164
|
106.292.758
|
21%
|
Net Parasal Pozisyon Karı/Zararı
|
-
|
-
| |
ANA ORTAKLIK DIŞI KAR / (ZARAR)
|
(6.235.131)
|
(3.409.084)
|
83%
|
VERGİ ÖNCESİ ZARAR (-) / KAR
|
121.996.033
|
102.883.674
|
19%
|
Vergiler
|
(13.432.551)
|
(22.048.641)
|
-39%
|
DEVAM EDEN FAALİYETLERDEN DÖNEM ZARARI (-) / KARI
|
108.563.482
|
80.835.033
|
34%
|
DURDURULAN FAALİYETLERDEN DÖNEM ZARARI (-) / KARI
|
248.506.329
|
9.462.683
|
2526%
|
NET DÖNEM ZARARI (-) / KARI
|
357.069.811
|
90.297.716
|
295%
|
İşletmenin dönen varlıkların kısa vadeli yükümlülüklere bölünmesi ile elde edilen cari oranı 2.14, dönen varklılardan stokların ve diğer dönen varlıkların çıkartılması suretiyle bulunan değerin kısa vadeli yükümlülüklere bölünmesi ile bulunan orana asit test oranı ise 1.88 çıkmaktadır. Buna göre, işletmede atıl fonlar bulunduğu bu değerlerin beklenenin üzerinde (sırasıyla 1.5-2 ve 1-1.5) çıkmasından anlaşılmaktadır.
· İşletmenin dönen varlıklarında %61 e yakın bir artış meydana gelmiştir. Bunun temel sebebi hazır değerlerin ciddi şekilde yükselmesidir. Ayrıca işletmenin ticari alacaklarındaki düşüş işletmenin muhtemelen müşterilerinden nakit tahsilatları arttırdığını ifade edebilir. Bunu dışında stoklardaki azalış da etkin bir stok politikası izlediğini bu sebeple maliyetlerini düşürdüğünü işaret etmektedir. Bu aynı zamanda SMM deki artışın sınırlı kalması ile de teyit edilebilir.
BİLANÇO (TL)
|
31.12.2011
|
31.12.2010
|
Artış
|
VARLIKLAR
| |||
Cari / Dönen Varlıklar
|
985.815.122
|
611.431.924
|
61%
|
Hazır Değerler
|
655.568.882
|
75.404.766
|
769%
|
Menkul Kıymetler (net)
|
8.193.269
|
11.635.515
|
-30%
|
Ticari Alacaklar (net)
|
185.037.885
|
335.213.844
|
-45%
|
Finansal Kiralama Alacakları (net)
|
-
|
-
| |
İlişkili Taraflardan Alacaklar (net)
|
11.323.059
|
31.524.740
|
-64%
|
Diğer Alacaklar (net)
|
3.606.693
|
4.025.600
|
-10%
|
Canlı Varlıklar (net)
|
-
|
-
| |
Stoklar (net)
|
114.005.341
|
131.334.919
|
-13%
|
Devam Eden İnşaat Sözleşmelerinden Alacaklar (net)
|
-
|
-
| |
Ertelenen Vergi Varlıkları
|
-
|
-
| |
Diğer Cari/Dönen Varlıklar
|
8.079.993
|
22.292.540
|
-64%
|
Cari Olmayan / Duran Varlıklar
|
1.420.322.988
|
980.080.489
|
45%
|
Ticari Alacaklar (net)
|
1.587.543
|
3.892.685
|
-59%
|
Finansal Kiralama Alacakları (net)
|
-
|
-
| |
İlişkili Taraflardan Alacaklar (net)
|
-
|
-
| |
Diğer Alacaklar (net)
|
-
|
56.811
| |
Finansal Varlıklar (net)
|
873.163.038
|
163.452.904
|
434%
|
Pozitif/Negatif Şerefiye (net)
|
-
|
145.583.977
| |
Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller (net)
|
-
|
-
| |
Maddi Varlıklar (net)
|
534.691.298
|
618.724.926
|
-14%
|
Maddi Olmayan Varlıklar (net)
|
6.349.060
|
22.739.832
|
-72%
|
Ertelenen Vergi Varlıkları
|
-
|
-
| |
Diğer Cari Olmayan/Duran Varlıklar
|
4.532.049
|
25.629.354
|
-82%
|
TOPLAM VARLIKLAR
|
2.406.138.110
|
1.591.512.413
|
51%
|
İşletmenin stok devir hızı, alacak devir hızı ve borç ödeme süresine bakıldığında:
SDH = SMM / (ortalama stok)
ADH = Net satışlar x kredili satış % si / (ortalama ticari alacak miktarı)
BDH = SMM /(ortalama ticari borç)
Olduğu bilindiğine göre
SDH= 2.207.442.574 / (114.005.341 + 131.334.919) = 18
Buna göre, 360 / 18 = 20 gün ortalama stok bekleme süresi (SBS) olarak karşımıza çıkar.
ADH= 2.594.312.106 x 80% / (185.037.885 + 335.213.844) = 8
Buna göre, kredili satış miktarı toplam satışların %80 i olarak kabul edilirse 360 / 8 = 45 gün alacak tahsil süresi (ATS) olarak karşımıza çıkar.
BDH= 2.207.442.574 / (98.144.977 + 73.100.818) = 26
Buna göre, 360 / 26 = 14 gün ortalama borç ödeme süresi (BÖS) olarak karşımıza çıkar.
Bu durumda ATS + SBS – BÖS = 20 + 45 – 14 = 51 gün (20 + 45 = 65 gün içerisinde) işletme nakit açığı yaşamaktadır. Fakat bu durum işletmenin yeterinden fazla nakit varlığı olduğu için rahatlıkla finanse edilebilecektir.
· İşletme ayrıca uzun vadeli finansal varlıklara yatırım yapmıştır. Bu yatırım da devamlı sermaye diye nitelenen uzun vadeli yükümlülükler ve özkaynaklar ile finanse edilmiştir. Bu değerlerde aşağıda görülen artış bunu işaret etmektedir.
YÜKÜMLÜLÜKLER
|
31.12.2011
|
31.12.2010
|
Artış
|
Kısa Vadeli Yükümlülükler
|
460.618.390
|
443.927.926
|
4%
|
Finansal Boçlar (net)
|
5.689.337
|
137.127.851
|
-96%
|
Uzun Vadeli Finansal Borçların Kısa Vadeli Kısımları (net)
|
220.004.415
|
9.017.392
|
2340%
|
Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar (net)
|
165.697
|
203.444
|
-19%
|
Diğer Finansal Yükümlülükler (net)
|
-
|
-
| |
Ticari Borçlar (net)
|
98.144.977
|
73.100.818
|
34%
|
İlişkili Taraflara Borçlar (net)
|
22.145.971
|
144.405.380
|
-85%
|
Alınan Avanslar
|
1.766.322
|
1.580.812
|
12%
|
Devam Eden İnşaat Sözleşmeleri Hakediş Bedelleri (net)
|
-
|
-
| |
Borç Karşılıkları
|
43.837.851
|
21.464.548
|
104%
|
Ertelenen Vergi Yükümlülüğü
|
-
|
-
| |
Diğer Yükümlülükler (net)
|
68.863.820
|
57.027.681
|
21%
|
Uzun Vadeli Yükümlülükler
|
607.042.159
|
193.099.178
|
214%
|
Finansal Borçlar (net)
|
514.628.082
|
75.565.710
|
581%
|
Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar (net)
|
367.525
|
579.884
|
-37%
|
Diğer Finansal Yükümlülükler (net)
|
-
|
-
| |
Ticari Borçlar (net)
|
36.316.955
|
30.248.337
|
20%
|
İlişkili Taraflara Borçlar (net)
|
-
|
-
| |
Alınan Avanslar
|
-
|
-
| |
Borç Karşılıkları
|
11.553.999
|
10.637.346
|
9%
|
Ertelenen Vergi Yükümlülüğü
|
43.818.731
|
74.239.598
|
-41%
|
Diğer Yükümlülükler (net)
|
356.867
|
1.828.303
|
-80%
|
ANA ORTAKLIK DIŞI PAYLAR
|
32.692.029
|
28.242.590
|
16%
|
ÖZSERMAYE
|
1.305.785.532
|
926.242.719
|
41%
|
Sermaye
|
238.757.446
|
217.052.223
|
10%
|
Karşılıklı İştirak Sermaye Düzeltmesi
|
(7.920.000)
|
-
| |
Sermaye Yedekleri
|
301.181.245
|
269.809.191
|
12%
|
Hisse Senedi İhraç Primleri
|
-
|
-
| |
Hisse Senedi İptal Karları
|
-
|
-
| |
Yeniden Değerleme Fonu
|
-
|
-
| |
Finansal Varlıklar Değer Artış Fonu
|
110.721.164
|
76.987.427
|
44%
|
Öz Sermaye Enflasyon Düzeltme Farkları
|
190.460.081
|
192.821.764
|
-1%
|
Kar Yedekleri
|
220.122.182
|
168.488.773
|
31%
|
Yasal Yedekler
|
26.659.302
|
22.972.788
|
16%
|
Statü Yedekleri
|
-
|
-
| |
Olağanüstü Yedekler
|
192.529.678
|
147.080.400
|
31%
|
Özel Yedekler
|
1.490.261
|
2.205.061
|
-32%
|
Sermayeye Eklenecek İştirak Hisseleri ve Gayrimenkul Satış Kazançları
|
-
|
-
| |
Yabancı Para Çevrim Farkları
|
(557.059)
|
(3.769.476)
|
-85%
|
Net Dönem Zararı (-) / Karı
|
357.069.811
|
90.297.716
|
295%
|
Geçmiş Yıllar Karları
|
196.574.848
|
180.594.816
|
9%
|
TOPLAM ÖZSERMAYE VE YÜKÜMLÜLÜKLER
|
2.406.138.110
|
1.591.512.413
|
51%
|
Genel olarak yukarıda verilen bilgiler değerlendirildiğinde işletmeye yatırım yapmanın gelecekteki yıllar için olumlu olduğu görülmektedir. Fakat her ne kadar işletme yüksek likideteye sahip olsa da bunları mümkün olduğunca çabuk yatırıma ve ticari faaliyete sunmalıdır.
Hocam çok sağ olunuz.
YanıtlaSil