Katılım Bankacılığı Nasıl Doğmuştur?

Ülkemizde genel müdürlüğü bulunan yerel ve yabancı bankalar ile yabancı bankaların ülkemizdeki şubeleri bu bankacılık kanununa tabidir. Tüm bankaların olduğu gibi Katılım Bankalarının da bankacılık faaliyetleri söz konusu kanun ile açıklığa kavuşturulmuştur. Katılım Bankaları, kanunun 11. maddesinde geçen “Mevduat toplama yetkisi bulunmayan ancak, özel cari hesaplar ve kar ve zarara katılma hakkı veren hesaplar yoluyla fon toplayan, ekonomik faaliyetleri ekipman veya emtia temini veya kiralanması veya ortak yatırımlar yoluyla finanse eden özel finans kurumları bu Kanunun 10 uncu maddesinin (2) ve (3) numaralı fıkraları, 12 nci maddesinin (2) numaralı fıkrası, 14 üncü maddesinin (5), (6) ve (7) numaralı fıkraları, 15 (2/c, d ve e bentleri hariç), 16, 17 ve 19 uncu maddeleri ile 20 nci maddesinin (2) numaralı fıkrası hükümleri dışındaki diğer maddelerine tabidirler. ……. Özel finans kurumları açısından emtia veya gayrimenkullerin finansal kiralanması yada kar ve zarara katılma ve benzeri yöntemlerle yapılan her türlü finansman faaliyetleri de bu Kanuna göre kredi olarak addolunur… ” [1] hükmü ile bankacılık faaliyetlerine başlamışlardır.

Daha sonra 5411 sayılı bankalar kanununda geçen “....Katılım Bankaları, özel cari ve katılma hesapları yoluyla fon toplamak ve kredi kullandırmak esas olmak üzere faaliyet gösteren kuruluşlar ile yurt dışında kurulu bu nitelikteki kuruluşların Türkiye'deki şubelerini......ifade eder“[2] hükmü ile birlikte “Halen faaliyette bulunan özel finans kurumları, bir yıl içerisinde ticaret unvanlarını katılım bankası ibaresini de kapsayacak şekilde değiştirmek ve mevcut durumlarını Kanunun finansal raporlamayla ilgili hükümlerine intibak ettirmek zorundadır. Özel Finans Kurumları Birliği Türkiye Katılım Bankaları Birliği olarak addolunur ve bu Kanunun hükümlerine tabi olup, üç ay içinde durumunu bu Kanun hükümlerine uygun hale getirir.”[3] metni ile de bu sektördeki faaliyetler bankacılık kanunu çerçevesine oturtulmuştur.

1. 4491 sayılı Bankalar Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, m.11.

<http://www.bddk.org.tr/turkce/mevzuat/bankalarkanunu/k4491.htm >

2. 5411 sayılı Bankacılık Kanunu, Geçici Madde 3.

< http://www.bddk.org.tr/turkce/mevzuat/bankalarkanunu/bankacilik_kanunu.htm>

3. 5411 sayılı Bankacılık Kanunu, Geçici Madde 3.

< http://www.bddk.org.tr/turkce/mevzuat/bankalarkanunu/bankacilik_kanunu.htm>