Rekabet Stratejileri - Maliyet Liderliği

Sektörde etkili bir şekilde rekabet edebilmek için önemli olan unsurlardan biri müşterilerinin gereksinimleri ve beklentilerini, ürettikleri mal ve hizmetlerle ve pazarda oluşan fiyatlarla karşılamaya çalışan işletmelerin tüm faaliyetlerinde maliyetlerini düşürmeleridir. Bu durum da işletmenin faaliyetlerini rakiplerinden daha az maliyetle yapması ve sektör ortalaması üzerinde gelir elde etmesi şeklinde özetlenebilecektir. Burada önemli olan rakiplerle kıyaslandığında aynı kalitede fakat daha düşük maliyetli mal ve hizmet üretirken kaliteden taviz vermemektir.

Maliyet liderliği stratejisinin avantajlarını iki ana grupta toplayabiliriz:

• İşletmelerin düşük maliyet nedeniyle ürettikleri ürünlerine rakiplerden daha düşük fiyat koyarak hem aynı karı elde etmeleri hem de pazar paylarını arttırmaları.
• Sektörün gelişmesi ve yeni müşterilere açılma sonucunda rakiplerin fiyat üzerine rekabet etmeye başlaması durumunda fiyat savaşında yenik düşenlerin de pazar paylarının düşük maliyet ve fiyat uygulayanlara kalması.

Yukarıda belirtilen avantajları bulunan maliyet liderliği stratejisinin uygulanabilmesi iki yol ile mümkün olabilecektir:           

• Değer yaratan faaliyetlerde iç verimlilik çalışmaları ile maliyet düşürülmesi.
• Değer yaratmayan bazı maliyet unsuru faaliyetlerin elimine edilmesi ve maliyetlerin yeniden yapılandırılması yolu ile düşük maliyet elde edilmesi.

Maliyet liderliği stratejisi yukarıda da belirtildiği gibi uygulaması sağlanabilirse işletme için oldukça faydalı ve rekabet avantajı sağlayan bir stratejidir. Fakat özellikle maliyetlerde yapılmak istenen düşüşün sağlanabilmesi için titiz bir çalışma yapılmalı ve kaliteden ödün verilmemelidir. Bu nedenle maliyet liderliği stratejisinde en önemli ilke kaliteyi etkilemeden veya kaliteden ödün vermeden maliyetlerin düşürülmesine çalışmaktır. Bir işletmenin bu stratejiyi uygularken karşılaşabileceği sorunlardan bir diğeri de diğer işletmeler tarafından daha az maliyetle üretimin gerçekleştirilebilmesidir. 

 

Sonuç olarak maliyet liderliği stratejisi hızlı değişmeyen sektörlerde standart mal ve hizmet üreten işletmeler tarafından tercih edilebilmektedir (bankacılık sektörü düşünüldüğünde tüketici kredisi ürünlerinin birbirlerine oldukça yakın olduğunu görebilmekteyiz). Bunun dışında nispeten daha hızlı değişen sektörlerde aşağıda anlatılacak olan farklılaştırma stratejisinin uygulanması daha sağlıklı sonuçlar doğurabilecektir.