Hedge Fon Nedir? Hedge Fon Kavramı

Özellikle 2008 küresel krizi ile gündeme gelen hedge fonların günümüz finansal piyasasında da önemli bir yeri mevcuttur. Hedge fon:[1]

“Varlıklı kişilerden ve büyük kuruluşlardan toplanan fonları getiri sağlamaya ve sermayeyi değerlendirme amacına yönelik olarak oluşturulmuş finansal varlık alım satımında kullanan özel bir yatırım fonudur.”

Bu genel açıklamayı biraz özele getirdiğimizde, aşağıdaki tanım görülmektedir:[2]

“Hedge fonlar, spekülatif amaçlı fiyat bilgisiyle ilgisi olmayan çoğu risk kaynağına karşı koruma sağlayan bilgiye dayalı fonlardır”

denilebilir.

Fakat özellikle ABD yatırım fonları piyasasında oldukça hızlı bir büyüme gösteren hedge fonlar için aslında:[3]

“Belirli kısıtlamaları en aza indirgenmiş yani mümkün olduğunca esnek bir yatırım stratejisi izleyebilen bir yatırım fonu türüdür.”

denmesi daha doğru olacaktır.

Diğer yatırım araçlarının tersine hedge fonlar, bir gösterge endeksle karşılaştırılan getiri sağlamak yerine, kesin ve sürekli getiri sağlamaya odaklanmıştır. Başka bir ifadeyle bu fonlar, sektör göstergelerine veya endeksin performansına bakmaksızın kesin getiri arayışı içindedir.[4]

Ülkemizde faaliyet göstermesine yönelik ilk adım da 19/12/1996 tarihli ve 22852 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Seri: VII, No: 10 sayılı Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’nin 5.maddesine;[5]

“Katılma payları sadece nitelikli yatırımcılara satılmak üzere kurulmuş olan fonlar ise "Serbest Yatırım Fonları" (Hedge Funds) olarak adlandırılır”

diye bir hüküm eklenmesi ile olmuştur diyebiliriz.

Bu durumda nitelikli yatırımcının kim olduğunun da ortaya konulması gerekmektedir. İlgili tebliğde nitelikli yatırımcı aşağıdaki gibi tanımlanmaktadır:[6]

“Yerli ve yabancı yatırım fonları, emeklilik fonları, yatırım ortaklıkları, aracı kurumlar, bankalar, sigorta şirketleri, portföy yönetim şirketleri, ipotek finansmanı kuruluşları, emekli ve yardım sandıkları, vakıflar, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20 nci maddesi uyarınca kurulmuş olan sandıklar, kamuya yararlı dernekler ile nitelikleri itibariyle bu kurumlara benzer olduğu Kurulca belirlenecek diğer yatırımcılar ve fon katılma paylarının halka arz tarihi itibariyle en az 1 milyon YTL tutarında Türk ve/veya yabancı para ve sermaye piyasası aracına sahip olan gerçek ve tüzel kişiler”

nitelikli yatırımcı olarak kabul edilmektedir.

---

[1] Nurgül Chambers, “Hedge Fonlar”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, Haziran 2008, Cilt:1, Sayı: 1, s.5.

[2] Çözeli, a.g.e.

[3] Kurumsal Yatırımcı Yöneticileri Derneği, KYD Aylık Bülten, İstanbul, Kasım 2003, s.4. 

[4] Chambers, a.g.e., s.5.

[5] SPK, Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ,  Seri: VII, No: 29, m.2.

[6] SPK, Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ,  Seri: VII, No: 29, m.1.