Davranışsal finansa geçmeden önce davranış ile ilgili genel bazı tanımlamaların yapılması finansın içinde yatırımcı davranışlarının anlaşılması noktasında yararlı olacaktır. Davranış terimi, sözlük ve ansiklopedilerde, hareket etme biçimi, yahut insanların tepki gösterme davranma biçimi anlamına gelirken, psikoloji biliminde “organizmanın uyaranlar karşısındaki tepkilerinin tümü” şeklinde tanımlanır.
Davranışsal finans veya İngilizce tabiriyle Behavioral Finance, son yıllarda hızla gelişmekte olan bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Her ne kadar son zamanlarda literatürde kendine önemli yer bulmaya başlasa da davranışsal finansın insanların yatırım veya tüketim faaliyeti içine girdikleri ilk zamanlardan beri bilinçaltlarında yer edindiğini söylemek herhalde yanlış olmayacaktır.
Davranışsal finansın uygulamada kullandığı davranış ilkelerinin temelleri, psikoloji ve sosyoloji dayanmaktadır. Davranışsal finans; yatırımcıların, bilgiye dayalı yatırım kararlarını vermek için, bilgiyi nasıl yorumladıklarına ve yatırım kararlarında nasıl hareket ettiklerine odaklanır. Psikologların ekonomiye olan ilgilerinin artmasıyla, davranışsal finans gelişmeye başlamıştır. Davranışsal finans için de bu sebeple psikolojinin finansa uygulanmasıdır denilebilir.
Davranışsal finans temelde bir bireyden beklenen rasyonel finansal kararların gerçekleşmemesinin nedenlerini bulmaya çalışmakta ve bunları açıklamaya gayret etmektedir. Bu tür rasyonel olmadığı düşünülen bazı finansal karar çeşitleri aşağıda verilmektedir:
Yatırımcıların yukarıda gösterdikleri davranış kalıpları risk alma noktasında birçok başka etmene de bağlı olarak hareket edebilmektedir. Bunlar aşağıda belirtilmektedir:
- Cinsiyet: Erkekler bayanlara göre daha fazla risk almaktadırlar.
- Medeni durumu: Bekarlar evlilere göre daha fazla risk almaktadırlar.
- Yaş: Gençler yaşlılara göre daha fazla risk almaktadırlar.
- Eğitim seviyesi: Daha fazla eğitime sahip olanlar daha az eğitime sahip olanlara göre daha fazla risk almaktadırlar.
- Finansal bilgi: finansal bilgisi daha fazla olanlar daha az olanlara göre daha fazla risk almaktadırlar.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Merhaba kıymetli okuyucularım,
Yorumları denetlemeden siteye koyamıyorum. Maalesef uygun olmayan içerikler paylaşan kullanıcılar oluyor ve bunun siteyi ziyaret eden insanları olumsuz etkilemesini istemiyorum. Vaktimin darlığından her zaman yorumlarınıza da yanıt veremiyorum. Anlayışınız için teşekkür ederim.