3 Ağustos 2012 Cuma

Ülkemizde Katılım Bankacılığı veya Faizsiz Bankacılığın Tarihi-3

Ülkemiz için de 1980’li yıllar önemli gelişmelere tanıklık etmiştir. Özellikle oluşan finansal serbestleşme ortamı ve 1975 yılında İslam Kalkınma Bankası’na üye olmuş olmak ülkemizde de faizsiz bankacılık düşüncesinin gelişmesine öncülük etmiştir. Başbakan Bülent Ulusu döneminde ülkemiz gündemine taşınmış olan bu düşünce, Başbakan Turgut Özal'in hazırlayıp Cumhurbaşkanı Kenan Evren'in onayladığı “Özel Finans Kurumlarının Kurulması, Faaliyetleri ve Tasfiyelerine İlişkin Esas ve Usullere Dair 83/7506 Sayılı Kararname” ile ülkemiz faizsiz bankacılığının yolunu açmıştır.

Bu kararnamenin ilk maddesinde geçen “Özel Finans Kurumları’nın kuruluş, organ, faaliyet ve tasfiyesine ilişkin esaslar ve usuller, T.C. Merkez Bankası’nın görüşü alınarak Başbakanlık’ça düzenlenir...” cümlesi ile söz konusu kurumların faaliyetleri Başbakanlığa bırakılmıştır. İlgili düzenlemeyi izleyen yıllarda ülkemizde faizsiz bankacılık faaliyeti yapmak üzere bir çok kurum, Özel Finans Kurumu adı altında faaliyete geçmiştir. Bu bankalar ve kuruluş tarihleri sırası ile aşağıda belirtilmiştir:
§  Albaraka Türk Özel Finans Kurumu A.Ş. 1985
§  Faysal Finans Kurumu A.Ş. 1985,
§  Kuveyt Türk Evkaf Finans Kurumu A.Ş. 1989,
§  Anadolu Finans Kurumu A.Ş. 1991,
§  İhlas Finans Kurumu A.Ş. 1995,
§  Asya Finans Kurumu A.Ş. 1996,

Daha sonraki yıllarda İhlas Finans Kurumu’nun 2001 yılındaki krizden aldığı yara ile yükümlülüklerini karşılayamaması sonucu iflas etmesi ve Anadolu Finans Kurumu ile Family Finans’ın 2005 yılında BDDK tarafından verilen izin sonucu birleşmelerinin ardından ortaya çıkan Türkiye Finans ile yukarıdaki sayı 4’e gerilemiştir.

Ülkemizde belirtilen bankacılık faaliyetleri gelişirken bankacılık kanunu da belirtilen gelişmeye paralel olarak gözden geçirilmiştir. Bunun için 4491 sayılı kanun ile değişik 4389 sayılı Bankacılık Kanunu’nda önemli düzenlemeler göze çarpmaktadır. Örneğin kanunda geçen bir madde ile yukarıda belirtilen kararname (83/7506 Sayılı) yürürlükten kaldırılmıştır. Bu kanunda ayrıca özel finans kurumlarının tanımı “mevduat toplama yetkisi bulunmayan ancak, özel cari hesaplar ve kar ve zarara katılma hakkı veren hesaplar yoluyla fon toplayan, ekonomik faaliyetleri ekipman veya emtia temini veya kiralanması veya ortak yatırımlar yoluyla finanse eden” kurumlar olarak yapılmıştır. Bu sebeple ilgili kanun ülkemizdeki faizsiz bankacılık faaliyetleri açısından önemli bir kilometretaşıdır.

Faizsiz bankacılık ile ilgili gelişmeler artan bir hızla devam etmiş ve bankacılık kanununu yeniden yorumlayan 4672 sayılı kanun ile hem Özel Finans Kurumları, Özel Finans Kurumları Birliği adı altında Türkiye Bankalar Birliği’ne benzer fakat sadece kendilerini ilgilendiren bir birliğe kavuşmuşlar hem de aynı kanun ile kurulan güvence fonu sayesinde bünyelerinde bulunan tasarruf hesaplarına garanti verebilecek bir düzenlemeye sahip olmuşlardır.

Bu tarihten itibaren Özel Finans Kurumları ile ilgili yapılan en önemli düzenleme 5411 sayı ve 2005 tarihli yeni bankacılık kanunudur. Bu kanun ile söz konusu kurumlar yeniden tanımlanmış ve temel faaliyetleri isimlendirilmiştir. Örneğin bu bankalar bu tarihten itibaren “Katılım Bankaları” olarak isimlendirilmeye başlanmış ve topladıkları fonlar da cari hesaplar ile katılım hesapları şeklinde ayrıntılı olarak tanımlanmıştır.





Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Merhaba kıymetli okuyucularım,
Yorumları denetlemeden siteye koyamıyorum. Maalesef uygun olmayan içerikler paylaşan kullanıcılar oluyor ve bunun siteyi ziyaret eden insanları olumsuz etkilemesini istemiyorum. Vaktimin darlığından her zaman yorumlarınıza da yanıt veremiyorum. Anlayışınız için teşekkür ederim.