Psikolojinin finansal kararlardaki önemi ve etkisini araştıran alt dala davranışsal finans denmektedir. Davranışsal finansa olan ilgi ve buna yönelik araştırmalar, özellikle, son 20 yılda artış göstermiştir. 1997 yılında yaşanan Asya krizi, ABD'de 2000 yılında yaşanan teknoloji veya dot.com olarak adlandırılan şirket hisselerindeki büyük çöküşler, internet üzerinden online yatırımların artması ve day-trader denilen günlük alım satım yapan bireysel yatırımcıların ortaya çıkması, konunun güncelliğini artırmıştır.
Davranışsal finansın, uygulamada kullandığı davranış ilkelerinin temelleri, psikoloji, sosyoloji ve antropoloji’ye dayanmaktadır. Söz konusu davranış ilkeleri, genel olarak; olasılık teorisi, pişmanlık ve kavrama yeteneği eksikliği, bir şeye takılı kalmak (demirlemek), zihin bölümlendirmesi, aşın güven, aşırı tepki ve tepkisizlik, temsiliyet, ayırma etkisi, kumar davranışı ve spekülasyon, sihirli düşünme, sanki varmış gibi düşünme, anomalilere olan ilgi, keşfe yarayan şeylerin bulunabilirliği, kültür-sosyal tesir ve küresel kültürdür.
Davranışsal finans, yatırımcıların, bilgiye dayalı yatırım kararlarını vermek için, bilgiyi nasıl yorumladıklarına ve yatırım kararlarında nasıl hareket ettiklerine odaklanır. Psikologların ekonomiye olan ilgilerinin artmasıyla, davranışsal finans gelişmeye başlamıştır. Özellikle, Kahneman, Slovic ve Tversky'nin çalışmaları, davranışsal finans teorisinin gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır. Davranışsal finansa yaptıkları çalışmalarla katkı sağlayan, Princeton Üniversitesi'nden Daniel Kahneman ve George Mason Üniversitesi'nden Vemon L. Smith, 2002 yılında Nobel ekonomi ödülünü almıştır.
Bilindiği gibi, yatırım kararlarında en önemli etmen duygulardır. Davranışsal finans yaklaşımı, duyguların yatırım kararları üzerindeki etkisini araştırmaktadır. Geleneksel finans araştırmalarında, genellikle, önce bir model ortaya atılır. Daha sonra, deneysel çalışmalarla, bu modelin doğruluğu araştırılırken, davranışsal finans yaklaşımında, önce, piyasadaki davranış biçimleri gözlenir. Daha sonra, bu gözlemlerin sonucuna göre, davranış biçimlerini açıklayan bir model geliştirilmeye çalışılır. Davranışsal finansta, geliştirilen modeller, finansal piyasalarda insanların nasıl hareket etmesi gerektiğini değil, gerçekte, nasıl hareket ettiklerini anlamaya yöneliktir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Merhaba kıymetli okuyucularım,
Yorumları denetlemeden siteye koyamıyorum. Maalesef uygun olmayan içerikler paylaşan kullanıcılar oluyor ve bunun siteyi ziyaret eden insanları olumsuz etkilemesini istemiyorum. Vaktimin darlığından her zaman yorumlarınıza da yanıt veremiyorum. Anlayışınız için teşekkür ederim.