Bir önceki yazımızda işletme değerini etkileyen nitel faktörlerden bahsetmiştik. Bu yazımızda da nicel yani ölçülebilen faktörlerden bahsedilecektir. Bunlar aşağıda anlatılmaya çalışılmıştır:
§ Aktif Büyüklüğü: İşletmenin değerini etkileyen ölçülebilir faktörler içinde en ön sırada aktif büyüklüğü gelmektedir. Buna göre bir işletmenin aktif büyüklüğü ve içerisinde var olan kalemlerin aktif büyüklüğüne oranı işletmenin değerini etkilemektedir. Dikey analiz denilen bu oranlama bir işletmenin o yıla ait bilanço ve gelir tablosu üzerinde yer alan kalemlerinin birbirlerine göre ağırlıklarını görmeyi sağlayan bir analiz çeşididir. Buna göre her kalemin aktif (bu aynı zamanda pasife de eşittir) içinde ne kadarlık bir ağırlığının olduğu ortaya çıkacaktır. Bunun dışında diğer bir analiz çeşidi olan yatay analiz ile de bir işletmenin bilanço ve gelir tablosunda iki dönem arasındaki değişim gösterilmeye çalışılmaktadır. Bu analizler de işletmenin faaliyetlerinde olumlu bir gelişme olup olmadığını ve mevcut faaliyetlerinin sonucunda elde edilen varlıkların nasıl dağıldığını ifade etmektedir. Söz konusu analizler de işletmenin değeri üzerinde etkili olacaktır.
§ Kaynak yapısı: İşletmenin öz kaynak dışında kaynak kullanması işletme üzerinde finansman yükü yaratacağından işletmenin değerini olumsuz etkileyebilecektir. Fakat bir işletmenin faaliyetlerinin tamamını sadece özkaynaklardan karşılaması işletmenin piyasadan veya finans kurumlarından borç bulamamasından da kaynaklanabilir. Bu durumda işletmenin değeri olumsuz etkilenecektir. Yukarıda belirtilen iki analiz de kaynak yapısının durumunu anlamada kullanılabilmektedir.
§ Satışların durumu: İşletmenin yaptığı satışlar, satıştan indirimler, yerli ve yabancı piyasalarda yapılan satışlar, satışların maliyeti vb. unsurlar işletmenin değerini yakından etkileyecektir. Bunlardan özellikle satışların maliyetinin yıllar bazındaki değişimi işletmenin maliyetleri hakkında detaylı bilgi verecektir. Eğer bu kalemin net satışlara oranı gittikçe artıyorsa kar marjı düşecek bu da işletmenin değerini negatif anlamda etkileyecektir.
§ Oransal analizi ile bulunan değerler: Oran analizi denildiğinde o döneme ait mali veriler üzerinde yapılan bazı hesaplamalar akla gelmektedir. Bu hesaplamalar karlılık oranları, mali oranlar, likidite oranları gibi alt sınıflara ayrılabilmektedir. Oran analizinin önemini vurgulamak için cari oran analizi örnek verilebilir. Likidite oranlarından biri olan ve her mali analizde analistlerin karşısına çıkan cari oran, şirketlerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için gerekli olan dönen varlıkların kısa vadeli borçlara bölünmesi ile hesaplanır. Bu oran işletmenin faaliyetlerini devam ettirebilmesi için mutlaka 1’den daha fazla olmak durumundadır. Aksi takdirde işletme kısa vadede borçlarını ödeyecek gücü kendinde bulamayacaktır. Cari oran bir firmanın likit değerlerinin seviyesini, net işletme sermayesinin yeterliliğini ve borç ödeyebilme kapasitesini göstermektedir. Bir firmanın likit değerlerinin fazla olması, kısa vadede borçlarının ödeyebilme kapasitesinin bir göstergesidir. Cari oranın artışı, dönen varlıkların artışıyla doğrudan ilgilidir. Bir firmanın normal faaliyeti sonucu yarattığı kaynaklar, firmanın uzun vadeli borçlanabilme durumu, karını işletme sermayesine yansıtması, kısa vadeli borçlarını zamanında ödemesi cari oranı artıran faktörlerdir. Bunun tersine, firmanın zarar etmesi, karını işletme sermayesine yansıtmaması, duran varlık satın alması (yatırım yapması) gibi faktörler ise cari oranı düşüren etkilerdir. Görüldüğü gibi bu oran işletme değerini etkilemektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Merhaba kıymetli okuyucularım,
Yorumları denetlemeden siteye koyamıyorum. Maalesef uygun olmayan içerikler paylaşan kullanıcılar oluyor ve bunun siteyi ziyaret eden insanları olumsuz etkilemesini istemiyorum. Vaktimin darlığından her zaman yorumlarınıza da yanıt veremiyorum. Anlayışınız için teşekkür ederim.