9 Ekim 2012 Salı

Dünyadaki Önemli Kıyı Bankacılığı Merkezleri

Bu çalışmada tanıtılacak olan kıyı bankacılığı merkezleri; Hollanda’ya bağlı Aruba, Bahama Adaları, Bahreyn, Bermuda, İngiliz Virgin Adaları, Cayman Adaları, Dublin, Malta, Singapur, Uruguay, KKTC[1] vb.dir.

OECD çalışmaları sonucunda, 2000 yılında 38 ülke vergi cenneti olarak ilan edilmiştir. Bu ülkelerden, 33’ü OECD ile bilgi ve belge değişimi konusunda işbirliğine gitme taahhüdünde bulunmuştur. OECD ile işbirliği taahhüdünde bulunanlar Bermuda, Cayman Adaları, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi, Malta, Mauritius, San Marino, Angilla, Antigua and Barbuda, Aruba, Bahama, Bahreyn, Belize, İngiliz Virgin adaları, Cook Adası, Dominica, Cebelitarık, Grenada, Guernsey and Sark/Alderney, Isle of Man, Jersey, Montserra, Hollanda Antileri, Niue, Panama, Sauma, Seysel Cumhuriyeti, St. Lucia, The Federation of TS.Chiristpher Nefis, TS. Vincent and the Grenadines, Turks & Caicos, ABD Virgin Adaları, Vanuatu Cumhuriyeti ve Nauru Cumhuriyetidir.[2]

Kıyı bankacılığı merkezlerinin tanıtımına geçmeden önce belirtilmesi gereken önemli bir husus bulunmaktadır. O da kıyı bankacılığı için en fazla aranan ön şartlardan birinin politik ve ekonomik istikrar oluşudur. İstikrarın ne kadar önemli olduğunu anlatmak adına aşağıdaki gelişmelerden bahsedebiliriz

Öncelikle Lübnan ele alınabilir. Arap-İsrail savaşlarından sonra tedirgin olmaya başlayan bankacılık sektörü ülkeyi terk etmeye başlamıştır. Neticede iç savaşın başlamasıyla Lübnan tamamen boşalarak bu günkü durumuna gelmiş, Lübnan’dan boşalan yeri, bölgede müsait bir konuma sahip olan Bahreyn, fırsatı çok iyi değerlendirerek ve gerekli ortamı hazırlayarak başarılı bir şekilde doldurmuştur.
Laikliği benimsemiş tek Arap devleti olan Mısır, siyasi rejimiyle güven vermeyen, zaman zaman siyasal olaylara sahne olan bir ülke konumundadır ve istikrarsızlığın neden olduğu olaylar sonucu, kıyı bankalarınca, kendilerine önemli avantajlar sağlanmış olmasına rağmen Mısır tercih edilmemiştir.

Yunanistan da, Lübnan’ın çöküşünden sonra, yeni merkeze namzet olarak ismi geçen ülkelerden bir diğeriyken, 1980 yılından itibaren iktidarı elinde bulunduran Papandureu hükümetinin batılı ülkelerce endişeyle karşılanan bazı çıkışları ve kararları yanında, hükümetin nasıl bir siyasi ve ekonomik politika takip edeceğinin tayin edilmemesi Yunanistan’ın da bölgede bir finans merkezi olma fırsatını engellemiştir.

1980 yılında başlayan İran-Irak savaşından olumsuz etkilenen Bahreyn’den, bölgenin güçlü ülkesi Suudi Arabistan Merkez Bankasının da (SAMA) ekonomik açıdan bölgeyi etkileyen bir dizi kararları sonucu, kıyı bankalarından ve temsilciliklerden birkaçının ayrılmalarına neden olmuştur.[3]

Aruba


Küçük Antiller adalar topluluğunda, Venezuela‘ya yakın, Kurasao‘nun batısında, Hollanda‘ya bağlı bir adadır. Venezuela, Aruba ile Kurasao ve Bonaire ile birlikte bu adaları hak iddia etmektedir. 1499 yılında İspanyollar tarafından bulunmuş, 1636 yılında ise Hollanda sömürgesi olmuştur. 1986 yılında, Hollanda’ya bağlı Hollanda Antilleri‘nden ayrılarak; doğrudan Hollanda’ya bağlanmıştır. Ülke, 1986 yılından itibaren içişlerinden bağımsız, dışişlerinde Hollanda Krallığına bağlıdır. Kişi başı GSYİH açısından 30.000 dolar[4] gibi bir değere sahip olan Aruba’da, bankacılık faaliyetinde bulunan iki türlü şirket bulunmaktadır:[5]
  • AVV (The Aruba Exempt Corporation) Muaf Aruba Şirketi
  • NV (Naamloze Vennootchap)’dır.
 Kuruluş ve yönetim açısından AVV’lere benzeyen NV’nin bazı farklılıkları vardır. NV’lere kıyı bankacılığı yapma izni verilmiştir.  Aruba’da, Aruba Merkez Bankası tarafından izlenen kambiyo kontrolü bulunmakta olup, ancak kıyı bankacılığı faaliyetinde bulunan şirketler kambiyo kısıtlamalarından tamamen muaf bulunmaktadır. Ortakların kimlik bilgileri ya da şirketin mali durumunun halka ilan edilme zorunluluğu ile uluslararası karapara aklama standartları dışında[6] önemli kısıtlayıcı bir düzenleme bulunmamaktadır. Bunun yanında gizliliği sağlayan düzenlemeler bulunmamaktadır. NV’ler Aruba yasalarına göre kurumlar vergisine tabi olmakla birlikte, kıyı bankacılığı faaliyetinde bulunan NV’lere özel düzenlemeler bulunmaktadır. NV’ler tarafından ödenen faiz ve temettülerde stopaj kesintisi yapılmamaktadır. [7]

Ülkede kıyı bankacılığı yapan kurumlar aşağıda gösterilmektedir:[8]

Kuzey Amerikanın Florida yarımadası ile Antillerin doğusunda uzanan adalar. Bütün adaların yüzölçümü 11.400 kilometrekare, nüfusu 143.000 dur. Hepsi de büyük Britanya İmparatorluğuna bağlı olan bu adaların sayısı pek çoktur ve ancak 29 unda yerleşilmiştir. 66 sı küçük mercan adaları ve 2.400 kadarı da mercan yığınlarından ibarettir.

İngiltere ile tarihi ve kültürel bağlarının etkisiyle İngiliz hukuk sistemini benimseyen ülke, en önemli kıyı bankacılığı merkezlerinden birisidir. Bahama Adaları, 1893 yasası yerine 1998 Tröstee yasasını yürürlüğe koyarak daha önceki yasalar ile offshore tröstlerine ilişkin gereksinimlere ve sorunlara çare bulmaya çalışmıştır.[9] Kıyı bankacılığı ile ilgili düzenlemeler aşağıdaki gibidir:[10]
  • Kurumlar vergisi, gelir vergisi, gelir vergisi tevkifatı, varlık ve veraset vergisi uygulaması yoktur. 
  • Kıyı bankalarının kuruluşta en az sermaye tutarı 100.000 dolar’dır ve 1.000-25.000 dolar arasında yıllık aidat ödemesi bulunmaktadır. 
  • Kıyı bankalarının denetim ve gözetimi Merkez Bankası tarafından yapılmaktadır. 
  • Banka ve Trust Şirketleri Kanunu ile banka hesaplarının gizliliği sağlanmaktadır. 
  • Kıyı bankalarının zorunlu rezerv veya likidite tutma zorunluluğu bulunmaktadır. 
  • Genellikle yurt içindeki kişi ve kurumlar ile işlem yapılmasına izin verilmemektedir. 
  • Kıyı bankalarının kuruluşunda ayrı bir düzenleme yerine kuruluşların genel kabul görmüş kurallara uyması istenmektedir.  Ülkede banka hesaplarının gizliliğinin sağlanması ve New York ve Toronto gibi bir çok uluslar arası finans merkezleriyle aynı saat diliminde olması nedeniyle pek çok trust şirketinin merkezi olmuştur.

 

Bahama Adaları’ndaki Offshore Bankalardan bir kısmı aşağıda gösterilmektedir:[11]

Bahreyn


Bahreyn, Orta Doğu’da, Basra Körfezinde, Arabistan Yarımadası kıyısı açıklarında Bahreyn Adası ile 35 kadar küçük adadan oluşan bir takımadada yer alan bir ülkedir. Bağımsız bir emirlik olan Bahreyn’in yüzölçümü 678 km2, nüfusu 727.000’in üzerindedir. Başkenti, adaların en büyüğünde yer alan Manama’dır.[12]

Bahreyn çok kısa denilebilecek bir zaman içerisinde dünyanın en önemli finans merkezlerinden birisi haline gelmiştir. Bahreyn, off-shore bankacılığı konusunda 1970’li yıllarda adından söz edilmeye başlanan bir merkezdir. Bölümün girişinde de belirtildiği gibi Ortadoğu’nun bu tarihlerdeki finans merkezi durumunda olan Lübnan’da başlayan iç savaş, siyasi ve ekonomik istikrar açısından çok duyarlı olan kıyı bankaları ve uluslararası bankacılık birimlerini, bu ülkeyi peyderpey terke mecbur etmiştir. Petrol zengini Arap ülkelerinden oluşan bu bölgeye akan petrodolarlar, dolayısıyla oluşan fon fazlaları Beyrut’taki, siyasi ve ekonomik istikrarsızlık nedeniyle gidecek yer aramışlar ve Ortadoğu bölgesinde bir finans merkezi kurma açısından lokalizasyon ve mali canlılık şartlarına sahip Bahreyn, bu durumu çok iyi değerlendiren yegâne ülke olmuştur. Bahreyn, sahip olduğu siyasi istikrar, alt yapı, coğrafi konum ve iletişim imkânlarının uygunluğu gibi faktörlerden dolayı kendiliğinden cazip bir hale gelmiştir.[13]

Bahreyn’de Türk bankalarından 10 tanesi faaliyet göstermektedir. Söz konusu bankaların kıyı bankacılığı şubelerinin 2008 yılında gerçekleştirdikleri 35 milyar dolar civarındaki işlem hacminin sektördeki payı %15 civarında olup, Bahreyn’li yetkililerce önemli bir girdi olarak değerlendirilmektedir. Bahreyn’de kıyı bankacılığı faaliyeti gösteren Türk bankaları; Yapı ve Kredi Bankası, Halk Bankası, Finansbank, Denizbank, Türkiye İş Bankası, Türk Ekonomi Bankası, ING Bank, Kuveyt Türk Katılım Bankası, Türkiye Sınai Kalkınma Bankası ve Vakıfbank’tır.[14]

Ticari bankaların tabi olduğu tüm sınırlamaların dışında olan kıyı bankaları, tam lisanslı bankalar ve Bahreyn Para Otoritesinin belirlediği bazı kuruluşlarca da bankacılık hizmeti yapılmasına izin verilenler dışında, yerleşik kişi ve kurumlara bankacılık faaliyeti yapamamaktadırlar. Kıyı bankaları fonksiyonel kıyı bankacılığı yapmak zorunda olup, yerleşik olmayanlar hariç çek hizmeti verememektedirler. Bankalar faaliyetleriyle ilgili olarak her ay Bahreyn Para Otoritesine bilgi vermek ve denetlenmiş yıllık mali tabloların bir örneğini göndermek zorundadırlar. Ülkede kıyı bankacılığının gelişmesi için sağlanan kolaylıklar ise şunlardır:[15]
  • Gelir ve kurumlar vergisi yoktur. 
  • Kambiyo kontrolü yoktur. 
  • Modern işletme ağı, iyi ulaşım koşullarına sahiptir. 
  • İyi eğitimli bir işgücü vardır. 
  • Bahreyn Para Otoritesinde rezerv tutma veya resmi likidite rasyolarına uyma zorunluluğu yoktur. 

Cayman Adaları


Cayman Adaları Karayipler‘de bulunan ve Birleşik Krallık‘a bağlı adalar topluluğudur. Toplam yüzölçümü 262 km2 olup başkenti Gerge Town’dur.

Bir İngiliz kolonisi olan Cayman Adaları, gelişmiş alt yapısı, politik istikrarı ve turizm sektörüyle dünyanın en önemli kıyı bankacılık merkezlerinden biridir.  İngiliz hukuk sistemi uygulanan Cayman Adaları’nda, yerleşik ve yerleşik olmayanların ülke içinden ya da dışarıdan edindikleri gelir veya servetleri üzerinden doğrudan vergilendirme yapılmamakta, ancak ithalat dolaysı ile gümrük vergisi alınmaktadır. Bunun dışında bazı işlemler üzerinden, 1973 yılında çıkarılan yasa uyarınca damga vergisi alınmaktadır. Örnek olarak, taşınmaz malların devri, kiralanması, ipotek edilmesi işlemleri, bono ve poliçe düzenlenmesi verilebilir.[16]

Yerli ve yabancı yatırımcılara hiçbir şart altında vergi uygulamasına gidilmeyeceğine dair garanti verilmektedir. Ülkede kambiyo kontrolleri yoktur ve kullanılacak para birimlerinin seçimi serbesttir. Gizliliğin Korunması Kanunu’na göre kişilere ait bilgilerin veya servetlerinin gizliliğinin korunması esastır. Sırların açıklanması, cezai müeyyideler gerektirmekle birlikte, vergi suçu dışındaki diğer suçlarda mahkemenin kararı ile açıklamada bulunulabilmektedir. 

Lokasyon olarak yakın olması ve yukarıda belirtilen sınırlamaların mevcut olmaması ABD’deki bankaların kıyı bankacılığı faaliyetleri için burayı tercih etmeleri durumunu ortaya çıkarmıştır.[17] Söz konusu ülkede yer alan bankalardan bir kısmı aşağıda belirtilmiştir:[18]

Dublin


Dublin Uluslar arası Finansal Hizmetler Merkezi, 1987 yılında serbest bölge olarak faaliyetlere başlamıştır. Bu merkezde hem yurt içi hem de yurt dışı işlemleri yapılabilmektedir. Çoğu kıyı bankacılık merkezinin ada olması yerleşim yerlerinin sınırlı ve maliyetli olmasına sebep olmuşken, Dublin çok uygun fiyatlarla ve en iyi koşullarda yerleşim olanağı sunmaktadır. Uluslar arası işlemlerden edinilen kazançlar, 2005 yılına kadar % 10 kurumlar vergisine tabidir. Bu oran 1994 ve daha önceki yıllarda lisans alan firmalar için de geçerlidir. Avrupa Birliği ile pazarlıklar sonucu belirlenen bu tarih hükümet tarafından uzatılmak istenmektedir.

Kıyı bankacılığı merkezinde bono ve tahvil işlemleri, future, opsiyon vb. türev işlemler, sendikasyon kredileri, portföy yönetimi, takas ve saklama işlemleri, borsa, sigorta ve her türlü döviz işlemleri yapılabilmektedir. Diğer merkezler bireysel işlemlerde yoğunlaşmışken, Dublin kurumsal finans hizmetlerinde yoğunlaşmıştır.[19]

Ülkede faaliyet gösteren kuruluşlar, İrlanda’nın 23 ülke ile yaptığı çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarından yararlanabilmektedirler. Faiz ve temettü ödemelerinde stopaj yapılmamaktadır. Şirket kurmada kolaylıkla sağlanmıştır.  Dünyanın en büyük ilk 50 bankasından 20’sinin faaliyette bulunduğu ülkede sadece 4 bankaya mevduat toplama izni verilmiştir. Diğer bankalar, bono ve tahvil işlemleri, uluslar arası krediler ve fon yönetimi gibi konularda faaliyette bulunabilmektedirler. Merkezde bulunan bankaların büyük çoğunluğu İngiltere, Kanada, Almanya, Fransa, Belçika, Hollanda, Danimarka ve Japonya kökenlidir. Ülkemizden de Finansbank, İşbankası, ING Bank, Garanti Bankası bir çok bankanın Dublin’de şubeleri bulunmaktadır.

Bermuda


Bermuda, tam adıyla Bermuda Adaları (diğer adıyla Somers Adaları), Atlas Okyanusu‘nda, ABD‘nin doğu (Kuzey Carolina eyaletindeki Hatteras Burnu’nun yaklaşık 900 km doğusunda) ve Karayipler‘in kuzey açıklarında bir takımadadır. İngiltere‘nin (Birleşik Krallık) denizaşırı topraklarından biridir. Ana ada olan Bermuda Adası dahil yedi, ana ada ile 150 küçük ada ve kayalıktan oluşur. Toplam yüzölçümü 53,3 km²’dir. Başkenti Hamilton‘dur, nüfus 65.000 civarındadır.

Bermuda’da gelir, kar veya sermaye kazançları üzerinden kişilerden ve şirketlerden hiçbir dolaysız vergi alınmamaktadır. Şirketler sadece toplam kazançları üzerinden %4 oranında yıllık bir ödemede bulunurlar. Hiçbir kazanç türü için stopaj söz konusu değildir ve hiçbir bildirimde bulunulmaz. Bermuda’da ölen kişinin mülkü üzerinden damga vergisi alınması zorunludur. Vergi oranı 50.000 - 200.000 USdolar için %5, 200.000 - 1.000.000 dolar için %10 ve bunu aşan miktar üzerinden %15’dir ve yalnızca Bermuda’daki mülkler için söz konusudur. Bermuda’da veraset ve intikal vergisi yoktur. Şirketler için muafiyetler söz konusudur. Muaf şirket statüsüne dahil olmak için başvurulduğunda, aynı zamanda gelecekte söz konusu olacak vergilerden de muaf olmak için başvurulmuş olur. Muafiyet 28 Mart 2016 yılına kadar otomatik olarak garanti edilmiştir. Muaf şirketler belirli bir yıllık harç ödemek zorundadır, bu oran sermaye payının büyüklüğüne göre artan oranlıdır. Gelişmiş bir sosyal güvenlik sistemine sahiptir.[20]

Ülkede yer alan kıyı bankacılığı kuruluşları da aşağıda gösterilmektedir:[21]

Malta


Malta, 2’si büyük olmak üzere, bir çok küçük adadan oluşan bir adalar devletidir. En büyük adanın adı “Malta”dır, bu aynı zamanda ülkenin merkezi, yani anakarasıdır. St. Julians, St. Paul’s Bay, Valetta gibi popüler kentler bu büyük ana Malta adası üzerindedir. Malta, 1812 senesinde imzalan Paris Anlaşmasıyla, Birleşik Krallığa katılmış ve 1964 senesinde bağımsızlıkları ilan edene kadar Birleşik Krallık ülkelerinden biri olarak İngiltere’nin Akdenizdeki en stratejik noktalarından biri olmuştur. 2004 senesinde Avrupa Birliğine kabul edilen Malta, 2008 senesinde AB ortak para birimi Euro’ya da geçiş yapmıştır.[22]

Malta, özellikle yatırım fonları, trust şirketleri, uluslar arası bankalar, sigorta şirketleri, holding ve ticari şirketler için çekici bir ortam sunmaktadır. Finansal hizmetler sektörü ve uluslar arası yatırımın geliştirilmesi, hükümetin en başta gelen ekonomik hedefidir. Ülkede, İngiliz hukuk sistemi benimsenmiştir. Bankacılığı düzenleyen yeni yasalar ile birlikte Kara Paranın Aklanmasını önleyici düzenlemeler de getirilmiştir. Malta’da kıyı bankacılığı için ayrı bir vergi rejimi yoktur. Fransa, İtalya, İngiltere ve Hollanda başta olmak üzere birçok ülkeyle yapılan çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmalarından yararlanma imkanı vardır. Yabancı sermaye girişinde kambiyo kontrolü yoktur. Sermaye çıkışı bazı sınırlamalara tabi olmakla birlikte uluslar arası işlemleri etkileyecek mahiyette değildir. Ceza Kanunu’nun 257.maddesi hem kamu görevlileri ve meslek sahiplerine hem de kurum çalışanlarına meslek sırlarının saklanması zorunluluğunu getirmektedir. Malta’da 2000 tarihi itibariyle 2200’e yakın offshore şirket bulunmaktadır.[23]

Ülkedeki bankalar aşağıda belirtilmektedir:[24]

Singapur


Singapur, bağımsızlığını 1965 yılında kazanmış ve ekonomik açıdan Uzakdoğu’da adından söz ettirmesi de bu yıllardan sonraya denk gelmiştir. Ülkenin, bölgedeki yerleşim üstünlüğünü çok iyi kullanarak, bölge ihtiyaçları doğrultusunda aldığı ekonomik kararlarla 1970’li yıllarda yıldızı parlamıştır. Ülke ekonomisinin temel özelliği, ihracata yönelik mal ve hizmet üretim faaliyetleridir. Bundan dolayı ülke ekonomisi dışa yönelik bir görüntü arz etmektedir. Ülke nüfusu da çeşitli ırklardan (ağırlık Çin %76) meydana gelmiş ve bu özelliğinde ülkenin dışa yönelik karakterini tamamlayıcı olmuştur.[25]

Avrupa ve Asya ile aynı iş gününde, ticaret yapma şansına sahip olmasından dolayı 13 yerel bankanın yanı sıra 115 yabancı ticari bankayla sayılı finans merkezleri arasına girmiştir. Kıyı bankalarının sayısının artmasıyla yerel bankaların piyasa payı 1970’deki % 41 seviyesinden 1990’da % 15’e düşmüştür. Ülkede, kambiyo kontrolü bulunmamaktadır. Sermaye ve karlar serbestçe yurt dışına çıkarılabilmektedir. Yerel mali danışmanlık şirketleriyle birlikte bütün uluslar arası mali danışmanlık şirketleri de hizmet sunmaktadır. [26]

Ülkedeki off-shore bankacılık faaliyetleri Asya Para Kurumları (Asian Currency Unit) ile yapılmaktadır. Yani, kıyı bankacılığı lisansı olan banka bu faaliyetlerini ACU adında ayrı bir birim açarak yönetecektir. Tam bankacılık lisansı olan bir banka, gerekli izni almak kaydıyla bir ACU birimi açarak Asya Para Pazarına girip işlemlerde bulunabilir. Off-shore bankacılık lisansı yalnızca yabancı ticari ve yatırım bankalarına değil fakat aynı zamanda tüm bankacılık lisansına sahip bölgesel bankalara da verilebilmektedir. Bu lisansı alan banka, belirtildiği gibi, bir ACU birimi açacaktır. Burada bankanın uymak zorunda olduğu kural, bu birimde yapılan işlemlerin muhasebe kayıtlarının diğer faaliyetlerden ayrı tutulmasıdır. Çünkü ACU’lar, bağımsız birer kuruluş olamadıklarından, kendilerine tanınan bazı özel serbestiler çerçevesinde Asya pazarında faaliyette bulunmaya yetkili olduklarından dolayı, bağlı oldukları bankanın diğer birimlerinden faaliyet ve kayıt açısından ayrı tutulmalıdır.[27]

Ülkedeki kıyı bankacılığı kurumları aşağıda gösterilmektedir:[28]

Uruguay


Güney Amerika’da “vergi cenneti” olarak nitelendirilebilecek tek kıyı bankacılık merkezi olan Uruguay, kıyı bankacılığı işlemlerinin çoğunu aynı zamanda dış ticaretinin en büyük ortakları olan Arjantin ve Brezilya ile yapmaktadır. Ülkede bireysel ücretler veya gayrimenkul alış satışları üzerinde hiçbir vergi bulunmamaktadır.[29] Kıyı bankaları, gelirleri, kazançları, ödedikleri faiz ve temettüler için hiçbir vergi ödememektedir. Kıyı bankacılığı faaliyetleri için lisans ücreti ödememekle beraber 500.000 dolar tutarında devlet tahvilinin Merkez Bankasında tutulma zorunluluğu vardır. Kıyı bankaları Uruguay’da bir büro bulundurmak ve Merkez Bankasının denetimine tabi olmak zorundadır. Tam lisans sahibi 24 bankanın 23’ü yabancı bankadır. Dünyanın en büyük bankalarının da yer aldığı ülkede, bankaların çoğu İspanya kökenlidir. Bunların dışında yarı kıyı bankası denilen 10 banka daha vardır.  Liberal kambiyo politikaları uygulayan Uruguay’da, son 20 yıldır kambiyo kontrolü yoktur. Ülke vatandaşlarının yabancı para mevduatlarını yurt içinde veya yurt dışında bir bankada tutma serbestisi vardır.

KKTC


KKTC’nde 1990’lı yılların başlarında, turizm sektörü yanında ticari hayatı canlandırmak, yatırımlara finansman olanağı sağlamak, istihdamı arttırmak ve ülkenin tanıtımını yapmak amacıyla kıyı bankacılığı uygulamalarına başlanmıştır. KKTC’de 1991 yılından kurulmaya başlanan kıyı bankalarından sonra 1993 yılında yürürlüğe giren “Off-shore Şirketleri Hizmet Yasası” ile vergiden muaf off-shore şirketlere kurulma izni verilmiştir. Bu kanuna göre kurulacak şirketler işlemlerini ülke sınırları dışında yapacak ve gelirlerini yurt dışından sağlayacaklardır. Her türlü vergiden muaf ve kambiyo kontrollerinin dışında tutulmuştur.[30] Ülkemiz bankaları kıyı bankacılığı açısından Bahreyn yanında KKTC’yi de tercih etmektedirler.[31]

Virgin Adaları


Virgin Adaları, Karayip Denizinde bulunan, bir bölümü ABD, bir bölümü de Birleşik Krallık‘a ait adalar topluğudur. Adalardan ABD toprağı olanlar ABD Virgin Adaları, Birleşik Krallık’a bağlı olanlar da Birleşik Krallık Virgin Adaları olarak adlandırılmaktadır.

Vergi oranlarının oldukça düşük olduğu ya da hiç uygulanmadığı ülke konumunda olan Birleşik Krallık Virgin Adaları 38.500 dolarlık kişibaşı milli gelir tutarı ile, Karayipler bölgesinde kişibaşı milli gelir oranı en yüksek ülke konumundadır. Turizm ve finans sektörü ülkenin ‘ikiz yastıklar’ olarak nitelendirilen en önemli gelir kaynaklarıdır. 2000 senesinde elde edilen resmi kayıtlarda, dünya offshore firmalarının %41’inin İngiliz Virgin Adaları’na kayıt yaptırdığı bilgisine ulaşılmıştır. 2001 senesinden itibaren, İngiliz Virgin Adları’ndaki finansal servisler, Finansal Servisler Komisyonu tarafından denetlenmektedir.[32]

Ülkede yer alan kıyı bankacılığı kurumlarından bazıları aşağıda gösterilmektedir:[33]



[1] İstanbul YMMO, Off- Shore Bankalardan ( Kıyı Bankalarından) Elde Edilen Menkul Sermaye İratlarının Vergilendirilmesi,  İstanbul, 2006, s.24.
[2] Afyon Kocatepe Üniversitesi, “Kıyı Bankacılığı”, http://www2.aku.edu.tr/~kgungor/3-sunum.ppt  
[3] Başkent Üniversitesi, “Kıyı Bankacılığı”,  www.baskent.edu.tr/~gurayk/finpazpazartesi16.doc
[4] Samuel Blankson, The Ultimate Guide to Offshore Tax Havens, ABD, Lulu Press Incorporated, 2005, s.23.
[7] Ali Cimat ve Mahir Taş, “Türkiye’de ve Dünyada Kıyı Bankacılığı Uygulamaları ve Vergi Cennetleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Mevzuat Dergisi, Yıl:7, Sayı:80, Ağustos 2004, s.4.
[8] Offshorebankslist.com, “Aruba”,  http://offshore-bank-list.com/sitemap.html
[9] Y.Selim Sarıibrahimgil, Offshore Bankacılığı, Ankara, Sarıibrahimgil Hukuk Bürosu, 2001, s.11.
[10] Cimat ve Taş, a.g.e., s.5.
[11] Offshorebankslist.com, “Bahama Adaları”,  http://offshore-bank-list.com/sitemap.html
[12] Allnet, “Ülkeler Rehberi”, http://www.ulkeler.net/bahreyn.htm
[13] Emin Subaşı, “Bahreyn’de Kıyı Bankacılığı ve Bölge Ekonomilerine Katkısı”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Ortadoğu Araştırmaları Enstitüsü, 2007, s.77
[14] T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı, “2009”,  www.musavirlikler.gov.tr/upload/BAH/kasım2009.doc
[15] Cimat ve Taş, a.g.e., s.6.
[16] Cengiz Doğan, “Vergi Cennetleri, Serbest Bölgeler ve Kıyı Bankalarının Mali Etkileri”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi SBE, 2006, s.19.
[17] Halil Seyidoğlu, Uluslararası Finans, İstanbul, Güzem Can, 2003, s.484.
[18] Offshorebankslist.com, “Cayman Adaları”,  http://offshore-bank-list.com/sitemap.html
[19] Cimat ve Taş, a.g.e., s.10.
[20] Doğan, a.g.e, s.19-20
[21] Offshorebankslist.com, “Malta”,  http://offshore-bank-list.com/sitemap.html
[22] Malta, “Malta Hakkında”,  http://www.malta.gen.tr/malta-hakkinda/
[23] Yosra AbuAmara McKee, Don E. Garner, Offshore Financial Centers, Accounting Services, and the Global Economy, ABD, Greenwood Publishing Group, 2000, s.74.
[24] Offshorebankslist.com, “Malta”,  http://offshore-bank-list.com/sitemap.html
[25] Cihan Gökçe, “Vergi Kayıp ve Kaçaklarının Önlenmesinde Vergi Cennetleriyle Mücadele, Kıyı Bankacılığı ve Türkiye Örneği”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi SBE, 2006, s.77 
[26] Cimat ve Taş, a.g.e., s.9.
[27] Gökçe, a.g.e., s.71.
[28] Offshorebankslist.com, “Singapur”,  http://offshore-bank-list.com/sitemap.html
[29] Robert Bauman, JD, Robert Bauman, The Complete Guide to Offshore Residency, Dual Citizenship and Second Passports, ABD, The Sovereign Society, 2007, s.201.
[30] Cihan ve Taş, a.g.e., s.12.
[31] Nurhan Aydın, Sermaye Piyasaları ve Finansal Kurumlar, Eskişehir, Anadolu Üniversitesi, 2004, s.291
[32] ATN Travel, “Virgin Adaları”,  http://www.atn.com.tr/?pid=281
[33] Offshorebankslist.com, “Virgin Islands”,  http://offshore-bank-list.com/sitemap.html

4 yorum:

  1. Okan bir konuda yadınlatırsız beni sevinirim. Ben şimdi dediginiz adaya gitmeden hesap actırmam mümkünmü? bide gitmeden nasıl para yatıracagım

    YanıtlaSil
  2. Degerli bilgilendirmeniz için teşekürler

    YanıtlaSil
  3. Okan Bey virgin adaları için ayrıntılı bilgi alabilir miyim?

    YanıtlaSil

Merhaba kıymetli okuyucularım,
Yorumları denetlemeden siteye koyamıyorum. Maalesef uygun olmayan içerikler paylaşan kullanıcılar oluyor ve bunun siteyi ziyaret eden insanları olumsuz etkilemesini istemiyorum. Vaktimin darlığından her zaman yorumlarınıza da yanıt veremiyorum. Anlayışınız için teşekkür ederim.