Ülkemiz işletmelerinden olan ve Basel II düzenlemelerden en çok etkilenecek olması beklenen bankalarımızın kendi arasında sermaye yeterliliğinin karşılaştırılması ülkemizin Bankacılık sektörünün durumunu ortaya koyması açısından yararlı olacaktır.
Yapılan bu uygulama ile ülkemiz bankacılık sektörünün içerisinde yer alan bankaların kamu sermayeli bankalar, yatırım bankaları ve özel sermayeli bankalar şeklinde sınıflandırılması sonrasında her bir banka grubunun diğer gruptan anlamlı olarak fazla sermaye rasyosuna sahip olup olmadığı araştırılacaktır. Söz konusu sermaye rasyosu Basel II’de belirtilen Sermaye Yeterlilik Rasyosu olarak ele alınmıştır.
Bunun akabinde de 2006 yılından 2008 yılı dahil olmak üzere 3 yıl için sermaye yeterlilik rasyosunun gelişimi analiz edilecektir.
Yukarıda da belirtildiği gibi temelde aşağıdaki ilişkilere bakılacaktır:
· Kamu sermayeli bankalar anlamlı olarak özel sermayeli bankalardan fazla sermaye yeterlilik rasyosuna sahip midir?
· Kamu sermayeli bankalar anlamlı olarak yatırım bankalarından fazla sermaye yeterlilik rasyosuna sahip midir?
· Özel sermayeli bankalar anlamlı olarak yatırım bankalarından fazla sermaye yeterlilik rasyosuna sahip midir?
· 2007 yılı bankacılık sektörü ortalama sermaye yeterlilik rasyosu 2006 yılından anlamlı olarak fazla mıdır?
· 2008 yılı bankacılık sektörü ortalama sermaye yeterlilik rasyosu 2007 yılından anlamlı olarak fazla mıdır?
Veri Seti
Veriler Türkiye Bankalar Birliği internet sitesinden alınmıştır. Bu veriler içerisinden yabancı bankaların ülkemizde açtığı şubeler, fona devrolmuş bankalar, birleşik fon bankası ve fazla bir faaliyeti bulunmayan yabancı bankalar çıkartılmıştır. Böylece aşağıdaki bankaların verileri esas alınmıştır.
Tablo 8. Araştırmada Verisi Kullanılan Bankalar
Kamu Sermayeli Bankalar
|
Özel Sermayeli Bankalar
|
Kamu Sermayeli Bankalar
|
T.C. Ziraat Bankası A.Ş.
|
Akbank T.A.Ş.
|
İller Bankası
|
Türkiye Halk Bankası A.Ş.
|
Alternatif Bank A.Ş.
|
Türk Eximbank
|
Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O.
|
Anadolubank A.Ş.
|
Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş.
|
Şekerbank T.A.Ş.
|
Aktif Yatırım Bankası A.Ş.
| |
Tekstil Bankası A.Ş.
|
Diler Yatırım Bankası A.Ş.
| |
Turkish Bank A.Ş.
|
GSD Yatırım Bankası A.Ş.
| |
Türk Ekonomi Bankası A.Ş.
|
İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş.
| |
Türkiye Garanti Bankası A.Ş.
|
Nurol Yatırım Bankası A.Ş.
| |
Türkiye İş Bankası A.Ş.
|
Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş.
| |
Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.
| ||
Arap Türk Bankası A.Ş.
| ||
Citibank A.Ş.
| ||
Denizbank A.Ş.
| ||
Deutsche Bank A.Ş.
| ||
Eurobank Tekfen A.Ş.
| ||
Finans Bank A.Ş.
| ||
Fortis Bank A.Ş.
| ||
HSBC Bank A.Ş.
| ||
ING Bank A.Ş.
| ||
Millennium Bank A.Ş.
| ||
Turkland Bank A.Ş.
|
Söz konusu veriler 2006, 2007 ve 2008 tarihleri için ayrı ayrı analiz edilmiştir
Uygulama Yöntemi
Uygulama’da her bir veri seti için 30’dan az veri gözlemlenebildiği için t testi gerçekleştirilmiştir.
Uygulama Bulguları
2006, 2007 ve 2008 yılları için Türkiye Bankalar Birliği’nden alınan veriler aşağıda gösterilmektedir.
Araştırmada Kullanılan Veriler
Öz kaynaklar / (Kredi + Piyasa + Operasyonel Riske Esas Tutar)
| |||
2008
|
2007
|
2006
| |
Kamusal Sermayeli Mevduat Bankaları
| |||
Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş.
|
20,1
|
25,4
|
39,5
|
Türkiye Halk Bankası A.Ş.
|
14,5
|
20,0
|
32,0
|
Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O.
|
14,3
|
15,4
|
19,7
|
Özel Sermayeli Mevduat Bankaları
| |||
Akbank T.A.Ş.
|
18,2
|
18,9
|
20,7
|
Alternatif Bank A.Ş.
|
14,1
|
14,6
|
12,7
|
Anadolubank A.Ş.
|
18,5
|
14,3
|
15,2
|
Şekerbank T.A.Ş.
|
14,7
|
16,8
|
16,7
|
Tekstil Bankası A.Ş.
|
17,9
|
13,2
|
14,2
|
Turkish Bank A.Ş.
|
34,5
|
31,9
|
50,2
|
Türk Ekonomi Bankası A.Ş.
|
17,7
|
14,9
|
14,3
|
Türkiye Garanti Bankası A.Ş.
|
16,1
|
15,4
|
14,1
|
Türkiye İş Bankası A.Ş.
|
15,2
|
20,5
|
23,9
|
Yapı ve Kredi Bankası A.Ş.
|
15,7
|
13,7
|
12,3
|
Arap Türk Bankası A.Ş.
|
34,1
|
27,0
|
35,2
|
Citibank A.Ş.
|
17,9
|
16,8
|
13,0
|
Denizbank A.Ş.
|
17,2
|
13,2
|
15,5
|
Deutsche Bank A.Ş.
|
40,7
|
43,8
|
71,3
|
Eurobank Tekfen A.Ş.
|
17,9
|
21,8
|
16,9
|
Finans Bank A.Ş.
|
16,0
|
13,0
|
16,8
|
Fortis Bank A.Ş.
|
14,8
|
14,0
|
15,3
|
HSBC Bank A.Ş.
|
15,4
|
13,7
|
11,8
|
ING Bank A.Ş.
|
13,8
|
12,8
|
12,7
|
Millennium Bank A.Ş.
|
22,3
|
16,9
|
20,8
|
Turkland Bank A.Ş.
|
21,9
|
18,9
|
16,7
|
Kalkınma ve Yatırım Bankaları
| |||
İller Bankası
|
70,8
|
79,2
|
89,2
|
Türk Eximbank
|
104,9
|
99,7
|
126,9
|
Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş.
|
79,2
|
91,2
|
208,2
|
Aktif Yatırım Bankası A.Ş.
|
35,6
|
42,2
|
61,4
|
Diler Yatırım Bankası A.Ş.
|
64,8
|
75,0
|
90,6
|
GSD Yatırım Bankası A.Ş.
|
49,2
|
30,6
|
41,5
|
İMKB Takas ve Saklama Bankası A.Ş.
|
60,1
|
64,4
|
194,1
|
Nurol Yatırım Bankası A.Ş.
|
22,2
|
32,9
|
20,2
|
Türkiye Sınai Kalkınma Bankası A.Ş.
|
21,1
|
27,6
|
32,9
|
(Kaynak: TBB, “Seçilmiş Rasyolar”, www.tbb.org.tr )
2006 Yılı Uygulama Bulguları
2006 yılı için yapılan t testi aşağıdaki gibi kurgulanmıştır. Buna göre yapılacak hipotez testinde α=0,01 (%99) için öncelikle µKSB (Kamu Sermayeli Bankalar - KSB) > µÖSB (Özel Sermayeli Bankalar) durumu sınanacaktır.
Ho hipotezi = µKSB > µÖSB Hesaplanan t değeri > tkritik – tek kuyruk
Ha hipotezi = µKSB ≤ µÖSB Hesaplanan t değeri ≤ tkritik – tek kuyruk
2006 Verileri üzerinden KSB ile ÖSB T-testi
KSB
|
ÖSB
| |
Ortalama
|
30,40662
|
20,97145
|
Varyans
|
100,085
|
213,0073
|
Gözlem
|
3
|
21
|
t İstatistiği
|
1,430476
| |
t – kritik – tek kuyruk
|
4,540703
|
Yapılan analiz sonucunda kamu sermayeli bankaların sermaye yeterlilik rasyosunun özel sermayeli bankalardan anlamlı olarak fazla olmadığı görülmektedir.
Daha sonra µKYB (Kalkınma ve Yatırım Bankaları - KYB) > µKSB durumu sınanacaktır.
Ho hipotezi = µKYB > µKSB Hesaplanan t değeri > tkritik – tek kuyruk
Ha hipotezi = µKYB ≤ µKSB Hesaplanan t değeri ≤ tkritik – tek kuyruk
2006 Verileri üzerinden KYB ile KSB T-testi
KYB
|
KSB
| |
Ortalama
|
96,11768
|
30,40662
|
Varyans
|
4641,024
|
100,085
|
Gözlem
|
9
|
3
|
t İstatistiği
|
2,804401
| |
t – kritik – tek kuyruk
|
2,821438
|
Yapılan analiz sonucunda kalkınma ve yatırım bankalarının sermaye yeterlilik rasyosunun, kamu sermayeli bankaların sermaye yeterlilik rasyosundan anlamlı olarak fazla olmadığı görülmektedir. Fakat t istatistiğinin t – kritik tek kuyruğa çok yakın olması Ho hipotezinin de geçerli olabileceğini bize anlatmaktadır.
2006 için yapılacak son analizde de µKYB > µÖSB durumu sınanacaktır.
Ho hipotezi = µKYB > µÖSB Hesaplanan t değeri > tkritik – tek kuyruk
Ha hipotezi = µKYB ≤ µÖSB Hesaplanan t değeri ≤ tkritik – tek kuyruk
2006 Verileri üzerinden KYB ile ÖSB T-testi
KYB
|
ÖSB
| |
Ortalama
|
96,11768
|
20,97145
|
Varyans
|
4641,024
|
213,0073
|
Gözlem
|
9
|
21
|
t İstatistiği
|
3,277116
| |
t – kritik – tek kuyruk
|
2,896459
|
Yapılan analiz sonucunda kalkınma ve yatırım bankalarının sermaye yeterlilik rasyosunun, özel sermayeli bankaların sermaye yeterlilik rasyosundan anlamlı olarak fazla olduğu görülmektedir.
2007 Yılı Uygulama Bulguları
2007 yılı için yapılan t testi 2006 yılındaki gibi kurgulanmıştır. Buna göre yapılacak hipotez testinde aynı α değeri için öncelikle µKSB > µÖSB durumu sınanacaktır.
Ho hipotezi = µKSB > µÖSB Hesaplanan t değeri > tkritik – tek kuyruk
Ha hipotezi = µKSB ≤ µÖSB Hesaplanan t değeri ≤ tkritik – tek kuyruk
2007 Verileri üzerinden KSB ile ÖSB T-testi
KSB
|
ÖSB
| |
Ortalama
|
20,27388
|
18,38211
|
Varyans
|
25,48271
|
57,89156
|
Gözlem
|
3
|
21
|
t İstatistiği
|
0,563993
| |
t – kritik – tek kuyruk
|
4,540703
|
Yapılan analiz sonucunda kamu sermayeli bankaların sermaye yeterlilik rasyosunun özel sermayeli bankalarınkinden anlamlı olarak fazla olmadığı görülmektedir.
Daha sonra µKYB > µKSB durumu sınanacaktır.
Ho hipotezi = µKYB > µKSB Hesaplanan t değeri > tkritik – tek kuyruk
Ha hipotezi = µKYB ≤ µKSB Hesaplanan t değeri ≤ tkritik – tek kuyruk
2007 Verileri üzerinden KYB ile KSB T-testi
KYB
|
KSB
| |
Ortalama
|
60,30666
|
20,27388
|
Varyans
|
766,0365
|
25,48271
|
Gözlem
|
9
|
3
|
t İstatistiği
|
4,137672
| |
t – kritik – tek kuyruk
|
2,821438
|
Yapılan analiz sonucunda kalkınma ve yatırım bankalarının sermaye yeterlilik rasyosunun kamu sermayeli bankalarının sermaye yeterlilik rasyosundan anlamlı olarak fazla olduğu görülmektedir.
2007 için yapılacak son analizde de µKYB > µÖSB durumu sınanacaktır.
Ho hipotezi = µKYB > µÖSB Hesaplanan t değeri > tkritik – tek kuyruk
Ha hipotezi = µKYB ≤ µÖSB Hesaplanan t değeri ≤ tkritik – tek kuyruk
2007 Verileri üzerinden KYB ile ÖSB T-testi
KYB
|
ÖSB
| |
Ortalama
|
60,30666
|
18,38211
|
Varyans
|
766,0365
|
57,89156
|
Gözlem
|
9
|
21
|
t İstatistiği
|
4,472429
| |
t – kritik – tek kuyruk
|
2,821438
|
Yapılan analiz sonucunda kalkınma ve yatırım bankalarının sermaye rasyosunun, özel sermayeli bankalarının sermaye rasyosundan anlamlı olarak fazla olduğu görülmektedir.
2008 Yılı Uygulama Bulguları
2008 yılı için yapılan t testi önceki yıllar için yapılan analizler gibi kurgulanmıştır. Buna göre yapılacak hipotez testinde aynı α değeri için öncelikle µKSB > µÖSB durumunun diğer yıllarda olduğu gibi sınanması düşünülmüştür. Fakat bu hipotez, µKSB’nin µÖSB’den daha düşük olması sebebiyle aşağıdaki gibi oluşturulmuştur
Ho hipotezi = µÖSB > µKSB Hesaplanan t değeri > tkritik – tek kuyruk
Ha hipotezi = µÖSB ≤ µKSB Hesaplanan t değeri ≤ tkritik – tek kuyruk
2008 Verileri üzerinden KSB ile ÖSB T-testi
ÖSB
|
KSB
| |
Ortalama
|
19,73659
|
16,29053
|
Varyans
|
54,93751
|
10,7684
|
Gözlem
|
21
|
3
|
t İstatistiği
|
1,383354
| |
t – kritik – tek kuyruk
|
3,142668
|
Yapılan analiz sonucunda özel sermayeli bankaların sermaye yeterlilik rasyosunun kamu sermayeli bankalarınkinden anlamlı olarak fazla olmadığı görülmektedir. Fakat diğer yıllara kıyasla kamu sermayeli bankaların özel sermayeli bankalara göre daha düşük bir sermaye yeterlilik rasyosu ile çalıştığı gözlemlenmektedir.
Daha sonra da µKYB > µKSB durumu sınanacaktır.
Ho hipotezi = µKYB > µKSB Hesaplanan t değeri > tkritik – tek kuyruk
Ha hipotezi = µKYB ≤ µKSB Hesaplanan t değeri ≤ tkritik – tek kuyruk
2008 Verileri üzerinden KYB ile KSB T-testi
KYB
|
KSB
| |
Ortalama
|
56,42496
|
16,29053
|
Varyans
|
758,0126
|
10,7684
|
Gözlem
|
9
|
3
|
t İstatistiği
|
4,282896
| |
t – kritik – tek kuyruk
|
2,821438
|
Yapılan analiz sonucunda kalkınma ve yatırım bankalarının sermaye yeterlilik rasyosunun, kamu sermayeli bankalarının sermaye yeterlilik rasyosundan anlamlı olarak fazla olduğu görülmektedir.
2008 için yapılacak son analizde de µKYB > µÖSB durumu sınanacaktır.
Ho hipotezi = µKYB > µÖSB Hesaplanan t değeri > tkritik – tek kuyruk
Ha hipotezi = µKYB ≤ µÖSB Hesaplanan t değeri ≤ tkritik – tek kuyruk
2008 Verileri üzerinden KYB ile ÖSB T-testi
KYB
|
ÖSB
| |
Ortalama
|
56,42496
|
19,73659
|
Varyans
|
758,0126
|
54,93751
|
Gözlem
|
9
|
21
|
t İstatistiği
|
3,937035
| |
t – kritik – tek kuyruk
|
2,821438
|
Yapılan analiz sonucunda kalkınma ve yatırım bankalarının sermaye yeterlilik rasyosunun, özel sermayeli bankalarının sermaye yeterlilik rasyosundan anlamlı olarak fazla olduğu görülmektedir.
Yıllar Arası Analiz
2006, 2007 ve 2008 yılları arasında sermaye yeterlilik rasyolarında bir iyileşme olup olmadığının analizi de bu kısımda gerçekleştirilmiştir.
İlk analizde 2007 yılındaki sermaye yeterlilik rasyolarının ortalamasının (µ2007), 2006 yılındaki sermaye yeterlilik rasyolarının ortalamasından (µ2006) anlamlı olarak fazla olup olmadığı araştırılmıştır.
Ho hipotezi = µ2007 > µ2006 Hesaplanan t değeri > tkritik – tek kuyruk
Ha hipotezi = µ2007 ≤ µ2006 Hesaplanan t değeri ≤ tkritik – tek kuyruk
2006-2007 Verileri T-testi
2007
|
2006
| |
Ortalama
|
29,98805
|
42,32362
|
Varyans
|
585,0563
|
2426,031
|
Gözlem
|
33
|
33
|
t İstatistiği
|
-1,29138
| |
t – kritik – tek kuyruk
|
2,408345
|
Yapılan analiz sonucunda 2007 yılına ait verilerin ortalamasının 2006 yılından anlamlı olarak fazla olduğu hipotezi red edilmektedir. Hatta bu rasyoların geri gittiğini söylemek de doğru olacaktır.
İkinci analizde ise 2008 yılındaki sermaye yeterlilik rasyolarının ortalamasının (µ2008), 2007 yılındaki sermaye yeterlilik rasyolarının ortalamasından (µ2007) anlamlı olarak fazla olup olmadığı araştırılmıştır.
Ho hipotezi = µ2008 > µ2007 Hesaplanan t değeri > tkritik – tek kuyruk
Ha hipotezi = µ2008 ≤ µ2007 Hesaplanan t değeri ≤ tkritik – tek kuyruk
2007-2008 Verileri T-testi
2008
|
2007
| |
Ortalama
|
29,42923
|
29,98805
|
Varyans
|
507,3151
|
585,0563
|
Gözlem
|
33
|
33
|
t İstatistiği
|
-0,09713
| |
t – kritik – tek kuyruk
|
2,386037
|
Yapılan analiz sonucunda 2008 yılına ait verilerin ortalamasının 2007 yılından anlamlı olarak fazla olduğu hipotezi red edilmektedir. Hatta bu rasyoların genel anlamda geri gittiğini söylemek de yanlış olmayacaktır.
Ülkemizdeki bankaların sermaye yeterlik rasyoları temel alınarak yapılan bu analize göre kalkınma ve yatırım bankalarının diğer banka gruplarına göre daha yüksek sermaye yeterlilik rasyoları ile çalıştıkları ifade edilebilir. Bu yıllar boyunca değişmemiştir. Bunun yanında yıllar geçtikçe ülkemiz bankacılık sektörünün sermaye yeterlilik rasyosu bir önceki yıla göre artmıştır hipotezi de 2006-2007 yılları arasında ve 2007-2008 yılları arasında her iki dönem için de reddedilmiştir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Merhaba kıymetli okuyucularım,
Yorumları denetlemeden siteye koyamıyorum. Maalesef uygun olmayan içerikler paylaşan kullanıcılar oluyor ve bunun siteyi ziyaret eden insanları olumsuz etkilemesini istemiyorum. Vaktimin darlığından her zaman yorumlarınıza da yanıt veremiyorum. Anlayışınız için teşekkür ederim.